About modern logistic in Cambodia / អំពីភស្តុភារទំនើបនៅកម្ពុជា

កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរឹងមាំរបស់កម្ពុជាត្រូវបានជំរុញដោយអាជីវកម្មតម្រង់ទិសដៅនាំចេញ។ ការបង្កើនការធ្វើសមាហរណកម្មទៅក្នុងខ្សែសង្វាក់តម្លៃអន្តរជាតិនិងខ្សែសង្វាក់ពិភពលោកបានធ្វើឱ្យវិស័យដឹកជញ្ចូនផ្តោតលើយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍របស់ប្រទេស។ យោងតាមធនាគារពិភពលោកបានប៉ាន់ស្មានថានៅឆ្នាំ ២០៣០ ក្រុមហ៊ុនកម្ពុជានឹងផ្លាស់ប្តូរទំនិញ ៤ ដងបន្ថែមទៀតតាមរយៈផ្លូវហាយវេកំពង់ផែអាកាសយានដ្ឋាននិងឃ្លាំង។ ធ្វើតាមនិន្នាការដូចគ្នាការនាំចេញកំពុងកើនឡើង (កើនឡើង ១២ ភាគរយរវាងឆ្នាំ ២០១៥ និង ២០១៦) ហើយដៃគូពាណិជ្ជកម្មកំពុងធ្វើពិពិធកម្ម (១៤៩ ប្រទេសគិតត្រឹមឆ្នាំ ២០១៦ ៣៤ ច្រើនជាងឆ្នាំ ២០១៥) ។ បច្ចុប្បន្នហេដ្ឋារចនាសម្ព័នរបស់ប្រទេសកម្ពុជានៅតែមិនទាន់មានការអភិវឌ្ឍនៅឡើយហើយដំណើរការដឹកជញ្ចូនរបស់ប្រទេសមានកំរិតទាបជាងប្រទេសដទៃទៀតក្នុងតំបន់ដែលបណ្តាលអោយមានការចំណាយកាន់តែខ្ពស់។ ទោះយ៉ាងណាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរួមគ្នារបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដៃគូអន្តរជាតិនិងវិស័យឯកជនត្រូវបានដាក់ពង្រាយដើម្បីដោះស្រាយការរាំងស្ទះទាំងនេះ។

ភ័ស្តុភារនៅកម្ពុជា

ស្ថិតនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ប្រទេសកម្ពុជាគឺជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍លឿនបំផុតនៅអាស៊ីដែលមានអត្រាកំណើនផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបជាមធ្យមប្រហែល ៧% ក្នុងរយៈពេលមួយទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ។ ជាលទ្ធផលឥឡូវនេះធនាគារពិភពលោកត្រូវបានចាត់ទុកជាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតទាបរួមជាមួយប្រទេសឡាវនិងឥណ្ឌូនេស៊ី។

កំណើនសេដ្ឋកិច្ចនេះរួមជាមួយនឹងចំនួនប្រជាជនដែលកំពុងកើនឡើងបានបណ្តាលឱ្យមានការកើនឡើងសម្ពាធលើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូនរបស់ប្រទេស។ គម្រោងជាច្រើនកំពុងដំណើរការហើយគម្រោងជាច្រើនទៀតត្រូវបានគ្រោងទុកនៅទសវត្សរ៍ក្រោយដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ។ ជាពិសេសការពង្រឹងច្រករបៀងសេដ្ឋកិច្ចចំនួនពីរ (ក្រុងព្រះសីហនុ - ភ្នំពេញនិងប៉ោយប៉ែត - បាវិត) ត្រូវបានផ្តល់អាទិភាពដោយរដ្ឋាភិបាលដោយមានគម្រោងនានាដែលរួមមានការធ្វើផ្លូវថ្នល់ផ្លូវដែកនិងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធកំពង់ផែនិងមជ្ឈមណ្ឌលដឹកទំនិញផ្លូវអាកាស។

លើសពីនេះទៀតការអភិវឌ្ឍបន្ថែមកំពុងកើតឡើងដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមសំខាន់ៗមួយចំនួនដែលទាក់ទងនឹងវិស័យភស្តុភាររបស់ប្រទេសកម្ពុជា។ ដូចនោះរដ្ឋាភិបាលបានផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់លើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការឆ្លងដែននិងនីតិវិធីរដ្ឋបាលសាមញ្ញ ៗ

ដោយមានគោលបំណងធ្វើឱ្យការឆ្លងកាត់ព្រំដែនជាដំណើរការឆ្លងដែននិងរលូន។ មជ្ឍមណ្ឌលខាងដឹកនាំសាស្ត្ររួមបញ្ចូលគ្នាក៏ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅក្នុងទីតាំងយុទ្ធសាស្ត្រ (កំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុនិងភ្នំពេញតំបន់ព្រំដែនអាកាសយានដ្ឋានភ្នំពេញ) ដើម្បីធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវការតភ្ជាប់ពហុភាគី។ ក្រុមហ៊ុនពហុជាតិនិងអាជីវកម្មជាលក្ខណៈគ្រួសារដំណើរការគ្នានៅប្រទេសកម្ពុជាដែលបង្ហាញពីភាពខុសគ្នាជាច្រើនទាក់ទងនឹងសេវាកម្មដែលបានផ្តល់ជូន។ ក្រៅពីនេះអ្នកដឹកជញ្ជូនទំនិញជាធម្មតាឯករាជ្យពីឧបករណ៍ដឹកជញ្ជូនដែលធ្វើ ឲ្យ ទីផ្សារពិបាកនឹងចាប់បាន។

ពាណិជ្ជកម្មតាមសមុទ្រ

អាជីវកម្មជាច្រើននៅកម្ពុជាពឹងផ្អែកលើការដឹកជញ្ជូនអន្តរជាតិដែលភាគច្រើនធ្វើឡើងនៅកំពង់ផែធំ ៗ ពីរគឺកំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុនិងកំពង់ផែស្វយ័តភ្នំពេញ។ ការតភ្ជាប់បណ្តាញដឹកជញ្ជូនទៅនិងមកពីប្រទេសកម្ពុជាភាគច្រើនមានប្រភពចេញពីតំបន់ក្នុងតំបន់ដូចជាសិង្ហបុរីហុងកុងឬស៊ាងហៃដែលជាកន្លែងផ្ទុកទំនិញ

ផ្ទេរពីនាវាក្នុងតំបន់ទៅជារថយន្តអន្តរទ្វីប។ នេះបញ្ជាក់ថារាល់ខ្សែដឹកជញ្ជូនទាំងអស់ដែលកំពុងបម្រើនៅកម្ពុជាគឺជាក្រុមហ៊ុនក្នុងតំបន់ដែលពន្យល់ពីអវត្តមានរបស់កីឡាករហូឡង់ធំ ៗ ។

ទោះបីជាមានសារៈសំខាន់នៃកំពង់ផែទាំងពីរនៅកម្ពុជាក៏ដោយក៏សមត្ថភាពរបស់វានៅមានកម្រិតបើប្រៀបធៀបទៅនឹងកំពង់ផែផ្សេងទៀតនៅក្នុងតំបន់ហើយកុងតឺន័រទាំងមូលកំពុងពិចារណាតិចតួចលើទីតាំងភូមិសាស្ត្រយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ប្រទេសកម្ពុជា។ នៅឆ្នាំ ២០១៧ កំពង់ផែស្វយ័តភ្នំពេញនិងកំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុបានកត់ត្រាកុងតឺន័រឆ្លងកាត់ចំនួន ១៥០,០០០ ធីអ៊ីយូនិង ៤៦០,០០០ ធីអ៊ីយូរៀងៗខ្លួន។ គម្រោងពង្រីកនាពេលអនាគតគួរតែអនុញ្ញាតឱ្យក្រុងព្រះសីហនុស្វាគមន៍ទំនិញដឹកទំនិញសមុទ្រជ្រៅរហូតដល់ ១៤.៥ គ្រឿងនៅឆ្នាំ ២០២២ ខណៈដែលសមត្ថភាពរាជធានីភ្នំពេញនឹងត្រូវបានពង្រីកដល់ ៥០០,០០០ ធីអ៊ីយូនៅឆ្នាំ ២០២៥។ បន្ទាប់ពីការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទាំងនេះត្រូវបានរំពឹងថានឹងមានការរីកចម្រើនខាងដឹកនាំសាស្ត្រ។ ការជួយភ្នាក់ងារក្នុងស្រុកក្នុងការដោះស្រាយជាមួយនឹងលំហូរកើនឡើងទាំងនេះអាចផ្តល់នូវឱកាសគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍សម្រាប់អ្នកពិគ្រោះយោបល់និងអង្គការហូឡង់ជំនាញក្នុងការបណ្តុះបណ្តាល។ ឧទាហរណ៍ការសហការតាមច្រកអាចជាជម្រើសក្នុងការរុករក។

ការដឹកជញ្ជូនផ្លូវ

តួលេខបច្ចុប្បន្នបានបង្ហាញថា ៤៣,១០% (៦.៦២៧ គីឡូម៉ែត្រក្នុងចំងាយ ១៥.៣៧៦ គីឡូម៉ែត្រ) នៃផ្លូវថ្នល់នៅកម្ពុជាត្រូវបានក្រាលហើយភាគច្រើនជាផ្លូវរទេះរុញតែមួយ។ នេះគឺជាការកែលម្អគួរឱ្យកត់សម្គាល់មួយពីឆ្នាំ ១៩៩១។ ទោះយ៉ាងណាគម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធមួយចំនួនកំពុងបន្តបង្កើនចំនួនទាំងនេះ។

បណ្តាញផ្លូវថ្នល់របស់ប្រទេសកម្ពុជាមួយផ្នែកពន្យល់ពីឆន្ទៈរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការដាក់ចេញនូវបទដ្ឋានតឹងរឹងទាក់ទងនឹងលក្ខណៈរថយន្តដឹកទំនិញ។ បច្ចុប្បន្នរថយន្តដឹកទំនិញនិងរ៉ឺម៉កភាគច្រើននៅលើដងផ្លូវកម្ពុជាគឺឡានដឹកទំនិញចាស់ដែលនាំចូលពីប្រទេសវៀតណាមឬថៃដែលមិនត្រូវនឹងលក្ខណៈជាក់លាក់របស់ប្រទេសកម្ពុជា។ ដើម្បីប្រឆាំងនឹងបញ្ហានេះរដ្ឋាភិបាលកំពុងចាប់ផ្តើមអនុវត្តស្តង់ដារដែលមានគោលបំណងកាត់បន្ថយការកកស្ទះចរាចរណ៍ការបំភាយកាបូនច្រើនពេកនិងការខ្សោះជីវជាតិនៃផ្លូវថ្នល់ដែលមានស្រាប់។ ដូច្នេះការផ្គត់ផ្គង់រថយន្តដឹកទំនិញទំនើប ៗ មកកាន់ទីផ្សារប្រទេសកម្ពុជាអាចជាឱកាសដ៏មានផ្លែផ្កាមួយ។

ទំនិញតាមអាកាស

ប្រទេសកម្ពុជាមានអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិចំនួន ៣ ដែលមានទីតាំងនៅរាជធានីភ្នំពេញសៀមរាបនិងក្រុងព្រះសីហនុដែលប្រតិបត្តិការដោយក្រុមហ៊ុនបារាំងវីននី។ ផែនការកែលម្អកំពុងដំណើរការរួចទៅហើយដើម្បីឈានដល់ថ្នាក់ផ្សារដែកអ្នកដំណើរ