សំណួរ-ចម្លើយ សេចក្តីផ្តើម និង វិធីតាក់តែងលិខិត (ភាគ៤)

សំណួរ

១៥- តើជំហ៊ានក្នុងការតាក់តែងលិខិតរដ្ឋបាលមានអ្វីខ្លះ ? ចូរបកស្រាយ ?

១៦- តើការផ្ទេរអំណាច ក្នុងការចុះហត្ថលេខាមានប៉ុន្មានយ៉ាង ?

១៧- ដូចម្តេចហៅថាការប្រគល់អំណាច ?

១៨- ដូចម្តេចហៅថាការអនុញ្ញាត ?

១៩- ដូចម្តេចហៅថាតាមបញ្ជា ?

ចម្លើយ

១៥- ជំហ៊ានក្នុងការតាក់តែងលិខិតរដ្ឋបាលមានដូចជា ៖

• ការផ្តើមគំនិត

ការផ្តើមគំនិត គឺកើតចេញពីការិយាល័យជំនាញ ឬផ្នែកជំនាញនៃអង្គភាព ។ ផ្នែកជំនាញ ឬការិយាល័យជំនាញនីមួយៗ មានមុខការជាធម្មតារបស់ខ្លួន ក្នុងការផ្តើមគំនិតធ្វើលិខិតណាមួយរបស់ខ្លួន នៅពេលណាដែលត្រូវផ្តល់ព័ត៌មានចាំបាច់ក្តី ឬនៅពេលដែលគេសួរចង់ដឹងបញ្ហាអ្វីមួយ ។

• ការធ្វើសេចក្តីព្រាង

ប្រសិនបើជារឿងពិបាក មន្រ្តីជំនាញត្រូវធ្វើសេចក្តីព្រាងលិខិតជាមុនសិន ។ មន្រ្តីជំនាញត្រូវមានសំណុំលិខិតដែលអាចធ្វើឲ្យដឹងសាច់រឿង ។ សំណុំលិខិតនោះ ត្រូវដាក់មកជាមួយសេចក្តីព្រាង​ដើម្បីជូនថ្នាក់ដឹកនាំពិនិត្យផងដែរ ។

ប្រសិនកិច្ចការមានការទំនាក់ទំនងដល់ការិយាល័យច្រើននោះ ការិយាល័យដែលពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចការសំខាន់ជាងគេ ត្រូវធ្វើសេចក្តីព្រាងលិខិត បន្ទាប់ពីពិគ្រោះ ឬសាកសួរយោបល់ពីការិយាល័យពាក់ព័ន្ធមក ។ ការពិគ្រោះអាចធ្វើដោយផ្ទាល់មាត់ក៏បាន ប៉ុន្តែបើក្នុងករណីសំខាន់ គេត្រូវពិគ្រោះគ្នាដោយសរសេរជាលាយលក្ខអក្សរវិញ ។ មតិ ឬយោបល់ជាលាយលក្ខអក្សរ របស់ការិយាល័យពាក់ព័ន្ធនោះមានសារៈប្រយោជន៍ណាស់​ សម្រាប់ដាក់ជូនថ្នាក់លើពិនិត្យ សម្រេច និងសម្រាប់ទុកជាឯកសារ ភស្តុតាង ។

បើការិយាល័យយល់ព្រមលើសេចក្តីព្រាងហើយ សេចក្តីព្រាងនោះ​ ត្រូវដាក់ក្នុងសឺមី (ពិនិត្យ) រួចបញ្ជូនទៅថ្នាក់លើទៀត ដើម្បីសុំការសម្រេច ។ បើសំបូរសឺមីពណ៌ ហើយសំណុំលិខិតនោះមានលក្ខណៈប្រញាប់ គេត្រូវដាក់សំណុំលិខិតនោះក្នុងសឺមីពណ៌ក្រហម បើមិនប្រញាប់ទេ គេប្រើសឺមីពណ៌ផ្សេងវិញ ។ បើពុំមានសឺមីពណ៌ក្រហមទេ គេខ្ទាស់សញ្ញា (ប្រញាប់) នៅលើសឺមី និង សំណុំលិខិតផ្សេងៗ ដែលទាក់ទងនឹងសាច់រឿង ត្រូវដាក់ភ្ជាប់ទៅជាមួយដែរ ។

បើសំណុំលិខិតមានចំនួនច្រើន គេត្រូវប្រើសឺមីក្រាស់ សម្រាប់ច្រកសឺមីទន់មួយចំនួនដែលមានសំណុំលិខិតតាមសាច់រឿង ។

បើសំណុំលិខិតមិនសូវមានឯកសារច្រើនទេ គេត្រូវខ្ទាស់សេចក្តីព្រាង​ នៅខាងស្តាំផ្ទៃក្នុងសឺមី ឯនៅខាងឆ្វេង គេត្រូវខ្ទាស់សំណុំឯកសារពាក់ព័ន្ធ និងលិខិតពន្យល់នានា​ ។

ក្រោយពីទទួលការឯកភាពពីថ្នាក់លើរួចហើយ សេចក្តីព្រាងត្រូវបានបញ្ជូនត្រឡប់មកការិយាល័យជំនាញដែលជាអ្នកព្រាងលិខិតនោះវិញ ។

• ការវាយអត្ថបទ

            ការិយាល័យជំនាញត្រូវចាត់ការវាយអង្គុលីលេខ ឬកុំព្យូទ័រតាមលទ្ធភាពរបស់ខ្លួន ។

            ក្រោយពេលដែលបានវាយអង្គុលីលេខ ឬកុំព្យូទ័រស្អាតហើយ លិខិតទាំងនោះត្រូវដាក់ក្នុងសឺមីរួចបញ្ជូនមកថ្នាក់លើតាមលំដាប់ថ្នាក់ ។ បើការប្រញាប់ត្រូវដាក់ក្នុងសឺមីពណ៌ក្រហម ឬសឺមីពណ៌ធម្មតា ប៉ុន្តែត្រូវមានក្រដាសតូចមួយសរសេរថា (ប្រញាប់) ខ្ទាស់មកជាមួយ ។ ប្រធាននៃលំដាប់ថ្នាក់ (ការិយាល័យ, អង្គភាព....) ត្រូវពិនិត្យ ទម្រង់រដ្ឋបាលនៃលិខិត ខ្លឹមសារ អក្ខរាវិរុទ្ធ ។ បើពិនិត្យឃើញថាត្រឹមត្រូវហើយ ប្រធានលំដាប់ថ្នាក់ត្រូវចុះហត្ថលេខាសង្ខេប ដើម្បីបញ្ជាក់ថាលិខិតនេះ បានដាក់ឆ្លង បានឯកភាពតាមលំដាប់ថ្នាក់ ។

            មិនត្រូវបត់លិខិត ឬធ្វើឲ្យលិខិតរហែក ឬទក់ ដាក់ជូនថ្នាក់ដឹកនាំចុះហត្ថលេខាឡើយ ពោល គឺរក្សារូបភាពលិខិតឲ្យនៅស្អាតល្អ ។

• ការចុះហត្ថលេខា

            ដើម្បីដាក់សំណុំលិខិតស្នើសុំថ្នាក់លើចុះហត្ថលេខា គេត្រូវខ្ទាស់សេចក្តីព្រាងដែលបានឯកភាពពីថ្នាក់លើរួចហើយ នៅផ្នែកខាងឆ្វេងខាងក្នុងនៃសឺមី ឯសំណៅដែលត្រូវចុះហត្ថលេខា ត្រូវខ្ទាស់នៅខាងស្តាំ ។ ក្រោយពេលដែលថ្នាក់លើចុះហត្ថលេខារួចហើយ គេត្រូវបោះត្រា ចុះលេខ និងចុះកាលបិរច្ឆេទ (ដោយការិយាល័យរបៀប) ។ សំណុំលិខិតទាំងអស់ ត្រូវបញ្ជូនទំលាក់មកការិយាល័យដែលធ្វើលិខិត តាមចរន្តដដែល ។

            ឯកសារទាំងអស់ មិនមែនចុះហត្ថលេខា តែអ្នកទទួលខុសត្រូវខាងលើបង្អស់នោះទេ គឺវាអាស្រ័យទៅលើការបែងចែកសិទ្ធិអំណាចទទួលខុសត្រូវ របស់ថ្នាក់ដឹកនាំអង្គភាពមួយ ឬស្ថាប័នមួយ ។

• ការបញ្ជូន ឬផ្ញើ

ការិយាល័យជំនាញ ត្រូវដកទុនសំណុំលិខិត១ច្បាប់ ដើម្បីទុកជាឯកសារ ។

ការិយាល័យរបៀប ឬការិយាល័យរដ្ឋបាល មានភារកិច្ច ផ្ញើលិខិតចេញទៅស្ថាប័នក្រៅ ។ លិខិតដែលត្រូវផ្ញើចេញត្រូវបានច្រកក្នុងស្រោមលិខិត​ ។

១៦- ការផ្ទេរអំណាច ក្នុងការចុះហត្ថលេខា មានបីយ៉ាងដូចខាងក្រោមនេះ ៖

• តាមការប្រគល់អំណាច
• តាមការអនុញ្ញាត
• តាមបញ្ជា

ប្រភេទផ្ទេរអំណាចទាំងបីខាងលើ បញ្ជាក់ពីស្ថានភាពខុសៗគ្នា ។

១៧- ការប្រគល់អំណាច គឺជាការប្រគល់អំណាចជាផ្លូវការ ដែលមានលក្ខណៈជាអចិន្រ្តៃយ៍ ឬបណ្តោះអាសន្នក្នុងក្របខ័ណ្ឌមួយកំណត់ច្បាស់លាស់ ព្រមទាំងមានលិខិតប្រគល់សិទ្ធិជាផ្លូវការ ។

ឧទាហរណ៍ ៖

                                                                                                ជ.សាកលវិទ្យាធិការ

                                                                                                សាកលវិទ្យាធិការរង

                                                                                                       ហត្ថលេខា

                                                                                                             ត្រា

                                                                                                            ឈ្មោះ

១៨- ការអនុញ្ញាត គឺជាការអនុញ្ញាត ដែលមានលក្ខណៈច្បាស់លាស់ ប៉ុន្តែលើកិច្ចការមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះ ហើយពុំមានលិខិតស្នាមប្រគល់សិទ្ធិត្រឹមត្រូវនោះទេ ។

ឧទាហរណ៍ ៖

                                                                                               ជ.សាកលវិទ្យាធិការ

                                                                                                សាកលវិទ្យាធិការរង

                                                                                                       ហត្ថលេខា

                                                                                                             ត្រា

                                                                                                            ឈ្មោះ

១៩- តាមបញ្ជា គឺច្រើនប្រព្រឹត្តនៅលិខិតស្នាម ដែលមានអត្ថន័យជាការជូនដំណឹង ជូនព័ត៌មានទៅថ្នាក់ក្រោម លិខិតអញ្ជើញ ។ អ្នកទទួលបញ្ជានេះ គឺនាយកខុទ្ទកាល័យ ឬនាយខុទ្ទកាល័យ បើនៅក្រសួង ឬសាលារាជធានី-ខេត្ត រីឯអង្គភាពផ្សេងៗពីនេះ គឺប្រធានរដ្ឋបាល ប្រចាំអង្គភាព​។

ឧទាហរណ៍ ៖

                                                                                                   ត.ប.សាកលវិទ្យាធិការ

                                                                                                ប្រធានការិយាល័យរដ្ឋបាល

                                                                                                            ហត្ថលេខា

                                                                                                                 ត្រា

                                                                                                                ឈ្មោះ

តភាគ