តើអ្វីជាទំនាស់ ? តើទំនាស់ចែកចេញជាប៉ុន្មាន ? អ្វីខ្លះ ? តើបណ្តាលប្រទេសជាសមាជិកនៃសមាគមន៍ប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ មានគោលការណ៍ក្នុងការដោះស្រាយទំនាស់ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយ៉ាងដូចម្តេចខ្លះ ?

ទំនា​ស់គឺជាភាពមិនចុះសម្រុងគ្នា ការប្រទូសរ៉ាយរវាងភាគីទាំ​ងឡាយ ដែលពាក់ព័ន្ធផលប្រយោជន៍ឬ ធ្វើអោយបាត់បង់កេរ្តិ៍ឈ្មោះ ។

          ទំនាស់ចែកជា២គឹ​៖

• ទំនាស់ក្នុង : គឺសំដៅលើទំនាស់ក្នុងប្រទេស ពោលគឺទំនាស់រវាងអង្គ ភាពមួយ ទៅអង្គភាពមួយស្ថាបនាមួយ ​ទៅស្ថាប័នមួយ ឬ ទំ​នាស់រ​វាងក្រុមមួយនិង ក្រុមមួយផ្សេងទៀត ។
• ទំនាស់ក្រៅ​ : សំដៅទំនាស់ខាងក្រៅប្រទេសពោលគឺ ទំនាស់រវាងប្រទេសមួយ និងប្រទេសមួយផ្សេងទៀត ដែលមិនមែនជាប្រទេសរបស់ខ្លួន ។

នៅពេលមានទំនាស់ប្រទេសដែលជាសមាជិកអាស៊ាន ត្រូវមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមិត្តភាពដូចខាងក្រោម ៖

• ប្រើប្រាស់វេទិការមួយ សម្រាប់ដោះស្រាយ ការខ្វែងយោបល់គ្នាក្នុងរង្វងតំបន់  ។
• គោរពគ្នាទៅវិញទៅមកនូវឯករាជ្យ អធិបតេយ្យភាព​ សមភាព បូរណភាពដែនដី និងអត្តសញ្ញាណជាតិ របស់សមាជិកទាំងអស់ ។
• គោរព​​សិទ្ធរបស់រដ្ឋនីមួយៗ ក្នុងការរស់នៅឲ្យរួចផុតពីការជ្រៀតជ្រែក និងធ្វើវវិច្ឆេទកម្ម ឬការបង្ខិតបង្ខំពីខាងក្រៅ ។
• ដោះស្រាយទំនាស់ ឬជ​ម្លោះដោយសន្តិវិធី ។
• បោះបង់ចោលរាល់ការគំរាមគំហែង ឬការប្រើកម្លាំង
• សហការគ្នារវាង សមាជិកទាំងអស់លើផ្នែក នយោបាយ សន្តិសុខ​សេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌ សង្គម បរិស្ថាន  ។ល។
• ធានាឲ្យមានការរីកចម្រើនថ្មីក្នុងតំបន់ ក៏ដូចលើពិភពលោកផងដែរ ។