តើគេសាងសង់ម៉ាស៊ីនបោះពុម្ពដំបូងគេពិតប្រាកដ នៅឯណា?

   ការបកស្រា​យ៖  តាមរយៈប្រវត្តិសាស្ត្រ សៀវភៅមានដោយកម្រ ហើយជារបស់មានតម្លៃណាស់គេរក្សាវានៅក្នុងបណ្ណាល័យ បុព្វជិត ឬផ្ទះទ្រព្យសម្បត្តិ ។ សៀវភៅនិមួយៗគេចម្លងដោយដៃជាមួយនឹងបិច និងទឹកខ្មៅ ដូច្នេះ មានមនុស្សតិចណាស់មាន វាសនារៀន និងអាន ។ ជនជាតិចិនបានអភិវឌ្ឍន៍​ប្រព័ន្ធបោះពុម្ពដ៏សាមញ្ញមួយក្នុងសតវត្សរ៍ទី១១ ប៉ុន្តែប្រហែលជាក្នុងឆ្នាំ ១៤៥០មានជន​ជាតិ​​ជីមែន (German) ម្នាក់ឈ្មោះ ចូហាន ហ្គាថេនប៊ីច (Johannes Gutenberg) បានសាងសង់ប្រ​ដាប់​​​បោះពុម្ពដំបូងគេពិតប្រាកដ ។ លោក ហ្គថនប៊ីច (Gutenberg) អាចចំលងសៀវភៅដោយតម្លៃ
ថោកពិតប្រាកដ ដោយប្រើប្រាស់ពុម្ភដែកដែលអាចផ្លាស់ប្តូរកន្លែងបាន ។ សៀវភៅទីមួយដែលគាត់បានបោះពុម្ព គឺតម្ដីគ្រិស្តសាសនា និងការងារសាសនាផ្សេងៗទៀត ។មិនយូរប៉ុន្មានប្រដាប់បោះពុម្ពដទៃទៀតបានចាប់ផ្តើមមាន ហើយនៅក្នុងឆ្នាំ ១៥០០គេផលិតបានអក្សរសាស្ត្រផ្សេងៗគ្នាច្រើនប្រភេទ​ក្នុងនោះ មានកំណាព្យ និងរឿងនិទាន ។ នោះជាពេលលើកដំបូងហើយ ដែលមនុស្សគ្រប់គ្នាមានសៀវភៅអាន ។
    ហេតុការណ៍ពិត ការបង្កើតដំបូងគេផ្សេងទៀត គឺកែវយឺតហ្គាលីឡ (Galileo's telescope) ដែលមានកម្លាំងខ្លាំងជាងកែវយឺតដែលធ្លាប់ប្រើពីមុនមក ។