វិញ្ញាសាទាក់ទងពីចំណេះដឹងពីស្ថាប័នសង្គម និង ការិយាល័យប្រជាពលរដ្ឋ ( វិញ្ញាសាទី ៤ )

សំណួរ 

១. តើតំណាងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋត្រូវជ្រើសតាំងយ៉ាងដូចម្ដេច ?

២. តើតំណាងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋមានសមាភាពយ៉ាងដូចម្ដេច ?

៣. តើត្រូវបំពេញលក្ខខណ្ឌ អ្វីខ្លះទើបមានសិទ្ធិឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនតំណាងប្រជាពលរដ្ឋ ?

៤.  តើត្រូវស្ថិតនៅក្នុងលក្ខខណ្ឌអ្វីខ្លះដែលមិនអាចឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនតំណាងប្រជាពលរដ្ឋបាន ?

ចម្លើយ 

១. ​តំណាងប្រជាជនពលរដ្ឋត្រូវជ្រើសចេញពីការចំណោយបេក្ខជន​ដោយគណៈកម្មាធិការបោះឆ្នោតមូលដ្ឋានមួយ ។

២. តំណាងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋមានសមាភាពដូចខាងក្រោម ៖

• ក្រុមប្រឹក្សាក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ
• សមាជិកបី ( ០៣ ) រូបជាតំណាងសហគមន៍ពាណីជ្ជករក្នុងក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ
• សមាជិកបី ( ០៣ )រូបជាតំណាងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលក្នុងស្រុក ខណ្ឌ ដែលបានចុះបញ្ជីត្រឹមត្រូវហើយដែលបានសកម្មភាពក្នុងមូលដ្ឋានក្រុង ស្រុក ខណ្ឌនោះ ។

          ក្រុងប្រឹក្សាក្រុង​ ស្រុក ខណ្ឌ ត្រូវធ្វើការសម្រប សម្រួលរៀបចំកិច្ចប្រជុំរបស់ពាណិជ្ជករ​និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងបី ( ០៣ ) រូបរបស់ខ្លូន ។ ការបោះឆ្នោតនេះ ត្រូវធ្វើឡើងសម្ងាត់ផ្អែកលើសំណាងភាគច្រើនដោយពាណិជ្ជករ និងអង្គការ មិនមែនរដ្ឋាភិបាលនៅក្នុងក្រុង ស្រុក ខណ្ឌនោះ ។ កិច្ចប្រជុំនេះត្រូវធ្វើឡើងដាច់ដោយឡែកពីគ្នាដែលដឹកនាំ និងសម្របសម្រួលដោយប្រធានក្រុមប្រឹក្សា ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ ។ គណៈកម្មារធិការបោះឆ្នោតមូលដ្ឋានជ្រើសរើសប្រធានការិយាល័យប្រជាពលរដ្ឋត្រូវបានដឹកនាំដោយ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សា ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌនោះ ។ រដ្ឋបាលក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ គឺជាលេខាធិការ នៃគណៈកម្មាធិការបោះឆ្នោតនេះ ។ សមាជិកគ្រប់រូបនៃគណៈកម្មាធិការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងប្រជាពលរដ្ឋមានសិទ្ធិឧទ្ទេសនាមបេក្ខជនយ៉ាងច្រើនពីរ ( ០២ ) រូបសម្រាប់បេក្ខជន ឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងប្រជាពលរដ្ឋ ។ គណៈគម្មាធិការត្រូវធ្វើការបោះឆ្នោតជាសម្ងាត់ដើម្បីជ្រើសរើសបេក្ខជនមួយ ( ០១ ) រូបពីក្នុងចំណោមបេក្ខជនឈេឈ្មោះដោយសំលេងបោះឆ្នោតភាគច្រើន ចំនួនសមាជិកគណៈកម្មារធិការ ។ ករណីដែលមានបេក្ខជនពីរ ( ០២ ) រូបទទួលបានសំលេងគាំទ្រស្មើគ្នា គណៈកម្មាធិការ ជ្រើសរើសប្រធានការិយាល័យប្រជាពលរដ្ឋ ត្រូវរៀបចំបោះឆ្នោតជាលើកទី ២ ភ្លាមក្នុងចំណោមបេក្ខជនទាំងពីររូបនោះ ។ ប្រសិនបើការបោះឆ្នោតលើកទី ២នេះ នៅតែទទួលបានសំលេង ស្មើគ្នាទៀតរវាងបេក្ខជនទាំងពីរសំលេងប្រធានគណៈកម្មាធិការមានឧត្តមានុភាព ។

៣. ដើម្បីមានសិទ្ធិឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនតំណាងប្រជាពលរដ្ឋត្រូវបំពេញលក្ខខណ្ឌដូចជា ៖

• មានសញ្ជាតិខ្មែរពីកំណើត
• មានអាយុចាប់ពី ៣៥ឆ្នាំ ដល់ ៦០ ឆ្នាំ
• មានទីលំនៅអចិន្រៃ្ដយ៍នៅក្នុងក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ ដែលសាមីជន មានបំណងឈរឈ្មោះ
• មានបទពិសោធន៍ក្ន្ងងការងាររដ្ឋបាល សង្គមស៊ីវិលឬផ្នែកឯកជនចាប់ពី៥ឆ្នាំឡើងទៅ
• មានកម្រិតវប្បធម៌ចាប់ពីបឋមភូមិ ឬ សញ្ញាបត្រមានកម្រិតស្មើ
• បេក្ខជនមិនត្រូវស្ថិតនៅក្នុងរចនាសម័្ពន្ធចាត់តាំងរបស់គណបក្សនយោបាយណាមួយ ឬ បេក្ខជនរបស់គណបក្សនយោបាយណាមួយ ។

៤. ករណីគ្មានសិទ្ធិឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនតំណាងប្រជាពលរដ្ឋ ៖

• មន្រ្ដីរាជការស៊ីវិល មន្ដ្រីតុលាការ កងយុទ្ធពល ខេមរភូមិ នគរបាលជាតិ ក្នុងមុខដំណែង
• សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាខេត្តក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ និងឃុំ សង្កាត់
• ព្រះសង្ឈឬ បុព្វជិកសាសនា
• ជនដែលមានទោឧក្រិដ្ឋ ឬ មជ្ឈឹមពីរឿងល្មើសប៉ះពាល់ ដល់ទំនៀមទម្លាប់កិត្តិយស និងភាពសុចរិត ។