មាត្រានៃកតិកាសញ្ញាអន្តរជាតិ មាត្រាមួយចំនួនដែលទាក់ទងនឹងសិទ្ធិសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច និងវប្បធម៌
- មាត្រា ១ ប្រជាជាតិទាំងអស់មានសិទ្ធិស្វ័យសម្រេច ។ ដោយអាស្រ័យនូវសិទ្ធិនេះប្រជាជាតិទាំងអស់មានសេរីភាពក្នុងការប្រកាន់យកគោលជំហរនយោបាយ និងខិតខំអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ចនិងវប្បធម៌របស់ខ្លួនដោយសេរី ។
- មាត្រា ២ ប្រើប្រាស់ជាអតិបរមានូវធនធានដែលខ្លួនមាន សម្រាប់ធ្វើឱ្យមានការរីកចម្រើនជាលំដាប់ ពីការសម្រេចបានដោយពេញលេញនូវសិទ្ធិទាំងអស់ដែលទទួលស្គាល់ក្នុងកតិកាសញ្ញានេះតាមមធ្យោបាយសមស្រប ដោយមានរួមបញ្ចូលជាពិសេសនូវការអនុវត្តវិធានការខាងផ្លូវច្បាប់ ។
- មាត្រា ៣ សិទ្ធិស្មើគ្នារវាងបុរស និងស្រ្តីក្នុងការប្រើប្រាស់សិទ្ធិទាំងអស់ខាងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច និងផ្នែកវប្បធម៌ ដែលមានចែងនៅក្នុងកតិកាសញ្ញានេះ ។
- មាត្រា ៥ គ្មានបទបញ្ញាត្តិណាមួយនៃកតិកាសញ្ញានេះអាចត្រូវបានគេបកស្រាយតម្រូវថា រដ្ឋណាមួយ ក្រុមណាមួយ បុគ្គលណាមួយមានសិទ្ធិណាមួយធ្វើសកម្មភាពណាមួយ ឬប្រព្រឹត្តអំពើណាមួយសម្ពៅទៅបំផ្លិចបំផ្លាញសិទ្ធិ ឬសេរីភាព ដែលទទួលស្គាល់ដោយកតិកាសញ្ញានេះឬបំផ្លិចបំផ្លាញសិទ្ធិ ឬសេរីភាព ដែលទទួលស្គាល់ដោយកតិកាសញ្ញានេះឬសម្ពៅទៅដាក់កម្រិតដែលមានវិសាលភាពធំជាងកម្រិត ដែលបានចែងក្នុងកតិសញ្ញានេះ ។
- មាត្រា ៦ សិទ្ធិធ្វើការងាររួមមាន សិទ្ធិរបស់មនុស្សគ្រប់រូបមានលទ្ធភាពចិញ្ចឹមជីវិតដោយការងារដែលជ្រើសរើស ឬព្រមទទួលយកដោយសេរីនិងចាត់វិធានការសមស្របដើម្បីការពារសិទ្ធិនេះ ។ ដើម្បីធានាការប្រើប្រាស់ពេញលេញនូវសិទ្ធិនេះ ត្រូវរួមបញ្ចូលការតម្រង់ទិសខាងបច្ចេកទេស និងវិជ្ជាជីវៈ និងគោលការណ៍ច្បាប់ និងបច្ចេកទេសនានាដើម្បីធានាឱ្យមានការអភិវឌ្ឍជានិរន្តខាងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច និងវប្បធម៌ និងការងារពេញលេញដែលមានផលប្រយោជន៍ក្នុងលក្ខខណ្ឌការពារសេរីភាពជាមូលដ្ឋានខាងនយោបាយនិងសេដ្ឋកិច្ចចំពោះបុគ្គលគ្រប់រូប ។
- មាត្រា ៧ សិទ្ធិរបស់បុគ្គលគ្រប់រូបដើម្បីទទួលបាននូវលក្ខខណ្ឌការងារត្រឹមត្រូវ និងប្រកបដោយអំណោយផល និងធានាជាពិសេសនូវ ៖
- ប្រាក់កម្រៃដែលផ្តល់ជាអប្បបរមាឱ្យអ្នកធ្វើការងារដូចគ្នា
- លក្ខខណ្ឌការងារប្រកបដោយសុវត្ថិភាព និងអនាម័យ
- ឱកាសដូចគ្នាសម្រាប់បុគ្គលគ្រប់រូបដើម្បីឡើងឋានៈក្នុងការងារទៅកម្រិតខ្ពស់សមស្របដោយមិនពិចារណាទៅលើអ្វីផ្សេងពីអតីតភាពការងារ និងសមត្ថភាព ។
- ការសម្រាកការលំហែ ការកម្រិតម៉ោងធ្វើការសមរម្យ និងការឈប់សម្រាកតាមការកំណត់ទៀតទាត់ ដោយមានប្រាក់បៀវត្សរ៍ និងប្រាក់កម្រៃដទៃទៀតសម្រាប់ថ្ងៃបុណ្យជាតិ ។
- មាត្រា ៨ សិទ្ធិរបស់ជនគ្រប់រូបទទួលបានសន្តិសុខសង្គមព្រមទាំងការធានារ៉ាប់រងសង្គមផង ។
- មាត្រា ៩ កិច្ចគាំពារនិងជំនួយដ៏ទូលំទូលាយដែលអាចធ្វើទៅបានត្រូវតែផ្តល់ឱ្យគ្រួសារដែលជាអង្គភាពធម្មជាតិ និងជាអង្គភាពមូលដ្ឋានរបស់សង្គម និងនៅពេលដែលគ្រួសារមានការទទួលបានទទួលខុសត្រូវចំពោះការថែរក្សា និងការអប់រំបុត្រធីតាក្នុងបន្ទុក ។ អាពាហ៍ពិពាហ៍ត្រូវធ្វើឡើងដោយការយល់ព្រមដោយសេរីពីអនាគតប្តីប្រពន្ធ ។
- មាត្រា ១០ ទទួលស្គាល់សិទ្ធិរបស់មនុស្សគ្រប់រូបក្នុងការទទួលបានកម្រិតជីវភាពគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ខ្លួនផ្ទាល់ និងសម្រាប់គ្រួសារខ្លួនរួមមានចំណីអាហារ សម្លៀកបំពាន់ និងទីលំនៅគ្រប់គ្រាន់ ព្រមទាំងការរីកចម្រើនជាលំដាប់នៃលក្ខខណ្ឌរស់នៅរបស់គេ ។ រដ្ឋភាគីត្រូវវិចាត់វិធានការសមស្របដើម្បីឱ្យសម្រេចបាននូវសិទ្ធិនេះ និងទទួលស្គាល់សារៈសំខាន់ចាំបាច់នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិតាមការយល់ព្រមដោយសេរី ។
- មាត្រា ១១ ទទួលស្គាល់សិទ្ធិរបស់បុគ្គលគ្រប់រូបមានកម្រិតសុខភាពទាំងខាងរាងកាយ និងខាងស្មារតីខ្ពស់បំផុតតាម ដែលអាចធ្វើទៅបាន ។
- មាត្រា ១២ ទទួលស្គាល់សិទ្ធិបុគ្គលគ្រប់រូបដើម្បីទទួលបានការអប់រំ ។ ការអប់រំត្រូវនាំឆ្ពោះទៅរកការរីកចម្រើនពេញលេញនៃបុគ្គលិកលក្ខណៈរបស់មនុស្ស និងអត្ថន័យនៃសេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់មនុស្ស និង ពង្រីកការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងសេរីភាពជាមូលដ្ឋាន ។
- មាត្រា ១៣ រដ្ឋភាគីទទួលស្គាល់សិទ្ធិនៃបុគ្គលគ្រប់រូបដើម្បី
- ចូលរួមក្នុងជីវភាពវប្បធម៌
- ទទួលអត្ថប្រយោជន៍ពីវឌ្ឍនភាព និងការអនុវត្តវិទ្យាសាស្រ្ត
- ទទួលអត្ថប្រយោជន៍ពីការការពារផលប្រយោជន៍ខាងសីលធម៌និងខាងសម្ភារៈដែលកើតពីផលិតកម្មខាងវិទ្យាសាស្រ្ត អក្សរសាស្ត្រ ឬសិល្បៈដែលខ្លួនជាអ្នកបង្កើត ។
