វិញ្ញាសាផែនដី ប្រឡងសញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ ចំណេះទូទៅ និងបំពេញវិជ្ជា ( វិញ្ញាសាទី២០ )

សំនួរ

១. ដូចម្តេចដែលហៅថា ដំណឹក ?

២. ចូរ​ពណ៌នាពីវដ្តនៃសំណឹក និងការចាក់បង្គរ ។

៣. តើភ្នាកងារសំណឹកមានអ្វីខ្លះ​?

៤. សំណឹកនៅតំបន់នីមួយៗទាក់ទងនឹងកត្តាអ្វីសំខាន់ជាងគេ ​?

៥. តើសំណឹកនៅតំបន់ឆ្នេរបណ្តាលមកពីប្រព័ន្ធសំណឹ​កអ្វីខ្លះ ​?

ចម្លើយ

១. ដែលហៅថា សំណឹកគឺជាកម្លាំងធម្មជាតិដែលធ្វើឲ្យសិលា និងដីពុកផុយហើយផ្លាស់ទីពីកន្លែងមួយទៅកន្លែងមួយទៀត ។

២. ពណ៌នាពីវដ្តនៃសំណឹក និងការចាក់បង្គរ ៖ សំណឹកកកើតឡើងនៅពេលមានកំណកំណើតភ្នំ បន្ទាប់មកកម្លាំងសំណឹកធ្វើឲ្យភ្នំរេ​ចរិលហើយបំពេញជ្រលងដោយកម្ទេចកំណ ។ សំណឹក និងការចាក់បង្គររួមគ្នាធ្វើឲ្យផ្ទៃដីរាបស្មើបន្ទាប់មកនៅពេលមានសណ្ឋានដីថ្មិកើតឡើង វដ្តសំណឹកបានចាប់ផ្តើមឡើងម្តងទៀត ។

៣. ភ្នាក់ងារសំណឹកមាន ៖

• ទំនាញ
• ទឹកហូរ
• ព្រះអាទិត្យ
• ទឹកភ្លៀង
• រ​លក ( សមុទ្រ )
• ផែនទឹកកក
• កំណក
• ខ្យល់  ។

៤. សំណឹកនៅតំបន់នីមួយៗទាក់ទងនឹងកត្តា អាកាសធាតុសំខាន់ជាងគេ ព្រោះភ្នាក់ងារសំណឹកមិនអាចបំផ្លាញភូមិភាគណាមួយតែ​ឯកឯងបាននោះទេគឺ តែងតែទា​ក់ទងគ្នា​​​ជាប្រព័ន្ធដូចជាប្រព័ន្ធសមនឹកផ្លូវទឹក ប្រព័ន្ធសំណឹកផែនទឹកកក ។​ នៅក្នុងប្រព័ន្ធ​នីមួយៗ ទោះបីមាន ទន្លេ ផែនទឹកក ខ្យល់​ សមុទ្រ ជាភ្នាក់ងារសំណឹកសដ៏សំខាន់ក៏ដោយ សំណឹកនៅតែត្រូវការជំនួយផ្សេងទៀតដូចជា​កម្តៅ កំណក ការបំបែកធាតុគីមី រំហួត ទឹក ។

៥. សំណឹកនៅតំបន់ឆ្នេរបណ្តាលមកពីប្រព័ន្ធសំណឹកដូចជា ៖

• សមុទ្រ  សមុទ្រផ្សឹកឆ្នេរដោយសារកម្លាំងទឹករលកដែលបោកផ្ទប់មកលើច្រាំងឥតឈប់ឈរ ​។
• រលក រលកមានមធ្យោបាយជាច្រើនដើម្បីផ្សឹកឆ្នេរដោយការវាយផ្ទប់ខ្យល់​ក្នុងទន្លេ ធ្វើឲ្យថ្មប្រេះដោយទម្ង​ន់ម៉ាស់ទឹកដែលទង្គិចលើថ្ម និងកម្ទេចសិលាគ្រប់ប្រភេទដែលបោកបោះលើឆ្នេរ ។
• ខ្យល់  ជាពិសេសនៅពេលមានព្យុះម្តងៗធ្វើឲ្យទឹករលកមានកម្លាំងកាន់តែខ្លាំងក្នុងការបំផ្លាញឆ្នេរ ។
• ក្រៅបីនេះ កត្តាមួយចំនួនទៀតក៏បានចូលរួមក្នុងការធ្វើឲ្យឆ្នេរសមុទ្រសឹកគឺ សីតុណ្ហភាព ( កម្តៅ ) ការបំបែកធាតុគីមី ( ប្រតិកម្មខនិជក្នុងសិលាជាមួយទឹកសមុទ្រ ) ។