អេដស៍ជាជំងឺឆ្លងរាតត្បាតទូទាំងសកល គ្មានឱសថព្យាបាលជាទេ ។
អេដស៍ឆ្លងតាមរយៈ
- ការប៉ះពាល់ដំបៅអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍
- តាមការបញ្ចូលឈាម ឬការប៉ះពាល់ឈាម ( ផ្ទុកមេរោគ )
- តាមការរួមភេទ ( អ្នកមានដៃគូច្រើន)
- ការប្រើប្រាស់សម្ភារៈដោយមិនបានលាងសម្អាត
- ឆ្លងពីម្តាយ ទៅកូន ( ពេលពរពោះ សំរាល បំបៅដោះ )
អេដស៍មិនឆ្លងតាមរយៈ
- ទឹកមាត់ មូសខាំ ខ្យល់ដកដង្ហើមទឹក ចំណីអាហារ
- សម្លៀកបំពាក និងគ្រប់សកម្មភាពរស់នៅជាប្រចាំថ្ងៃ
ប្រទេសដែលមានអត្រាផ្ទុកមេរោគអេដស៍ខ្ពស់ជាងគេក្នុងពិភពលោកគឺ ទ្វីបអាហ្រ្វិក បន្ទាប់មកគឺអាស៊ី ។
មេរោគអេដស៍ និងជំងឺអេដស៍ខុសគ្នាដូចជាៈ
- មេរោគអេដស៍ៈ ជាមេរោគ ( វីរុស ) ដែលធ្វើឲ្យប្រព័ន្ធភាពសុំារបស់សារពាង្គកាយមនុស្សចុះខ្សោយ ។
- ជំងឺអេដស៍ៈ ជាប្រជុំរោគសាមញ្ញដែលកើតក្រោយពីប្រព័ន្ធភាពសុំារបស់សារពាង្គកាយមនុស្សចុះខ្សោយ ។ ដូច្នេះជម្ងឺអេដស៍គឺជាដំណាក់កាលបញ្ចប់នៃការបង្កឡើងដោយមេរោគអេដស៍ ។
វិវត្តន៍មេរោគអេដស៍ៈ មេរោគអេដស៍ចូលក្នុងខ្លួនមនុស្សយាយីប្រព័ន្ធភាពសុំារបស់មនុស្ស ហើយវិវត្តន៍ជាបីដំណាក់កាលៈ
- ដំណា់ចំហៈ គឺជាការឆ្លងដំបូង ។ អ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍មួយចំនួនតូចមានរោគសញ្ញាបន្តិចបន្តួចដូចជា្តសាយ ហើយមួយចំនួនធំមានសុខភាពល្អដូចធម្មតាពុំមានរោគសញ្ញាអ្វីទាំងអស់ ។
- ដំណាក់តែសឈាមវិជ្ជកមានៈ អ្នកផ្ទុកមេរោគភាគច្រើនមានសុខភាពល្អ មួយចំនួនទៀតមានកូនកណ្តុរក្លៀក ក.... ។
- ដំណាក់កាលជំងឺអេដស៍ៈ អ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ជាច្រើនមវិវត្តន៍ទៅជាអ្នកជំងឺអេដស៍ ក្នុងរយៈពេលនិងមានការទទួលរោគរាតត្បាតពីមេរោគឱកាសនិងផ្សេងៗដូចជាៈ របេង រាគ ជំងឺសើស្បែក ហើយក៏ទៅរកការស្លាប់ក្នុងរយៈ ពេលពីរឆ្នាំបន្ទាប់ ។
វិធានការណ៍ទប់ស្កាត់ជំងឺអេដស៍ៈ
- មានដៃគូរួមភេទមួយនិងមួយ
- ហាមបញ្ចូលឈាមដោយគ្មានការត្រួតពិនិត្យ
- ប្រើប្រាស់ថ្នាំព្យាបាល ពន្យារជំងឺអេដស៍
- ប្រើស្រោមអនាម័យជាប្រចាំរាល់ពេលរួមភេទជាមួយអ្នកមានដៃគូច្រើន
- ហាមប្រើសម្ភារៈវៈកាត់ដោយមិនបានដុសលាងសម្លាប់មេរោគជាមុនសិន ។