មានទ្រឹស្តីច្រើនខុសៗគ្នាស្តីពីប្រភពនៃឆន្ទះ ។
- ទ្រឹស្តី បរមត្ថវិជ្ជាៈ យល់ថាឆន្ទះកើតពីសេរីអជ្ញា ។ ទស្សនៈនេះត្រូវបានពួកចិត្តវិទូ ដែលផ្អែកលើស្យង់បដិសេធចោល ។
- ទ្រឹស្តីកំនត់និយមៈ យល់ថាឆន្ទះកើតពីកត្តាសរីរៈបញ្ញាចិត្ត និងសង្គមជាពិសេសវាជាលទ្ធផលនៃការអប់រំ ។ ព្រោះការលអប់រំអាចឆ្នៃ និងឆ្លាក់មនុស្សបានទាំងកាយចិត្ត និងគំនិត ។
- ទ្រឹស្តីវាសនានិយមៈ យល់ថាវាសនាជាម្ចាស់នៃអំពើរបស់មនុស្ស ។ ឯលោកប៊ែរសុនយល់ថា គឺសំទុះជីវីតជាម្ចាស់អំពើរបស់មនុស្ស ។ តាមពួកវាសនានិយម និងតាមលោកប៊ែរសុនគឺមនុស្សពុំមានឆន្ទះឡើយ ។ ប្រសិនបើយើងជឿលើវាសនា រឺលើសំទុះជីវីត គឺស្យង់ការអប់រំត្រូវតែគ្មានន័យគ្មានប្រសិទ្ធភាពតទៅទៀតឡើយ ។ យើងអាចជឿថា មានសំទុះជីវីតតែក៏ជឿថា ការអប់រំអាចធ្វើអោយយើងមានឆន្ទះក្នុងទង្វើអ្វីមួយៗ ពុំមែនធ្វើអ្វីៗទៅតាមតែសំទុះជីវីតនោះទេ ។