សំណួរ-ចម្លើយ ក្រមរដ្ឋប្បវេណី និងក្រមនីតិវិធីរដ្ឋប្បវេណី (ភាគ២១)

សំណួរ

១០១- តើមានករណីអ្វីខ្លះដែលលើកលែងចំពោះវត្ថុលួច ឬវត្ថុដែលបាត់ ?

១០២- តើមានករណីអ្វីខ្លះដែលមិនមែនជាជនសុចរិត និងគ្មានកំហុសនៅពេលចាប់ផ្តើមការកាន់កាប់ (មាត្រា១៩៥ កថាខណ្ឌទី១) ?

១០៣- តើមានករណីអ្វីខ្លះដែលសុចរិត និងគ្មានកំហុសនៅពេលចាប់ផ្តើមការកាន់កាប់ (មាត្រា១៩៥ កថាខណ្ឌទី២) ?

១០៤- តើកិច្ចសន្យាឯកតោភាគីគឺជាអ្វី ? ចូរឲ្យឧទាហរណ៍ ?

១០៥- តើអ្វីទៅហៅថាកម្មសិទ្ធិអវិភាគ ?

ចម្លើយ

១០១- មានករណីលើកលែងមួយចំនួនចំពោះវត្ថុលួច ឬវត្ថុដែលបាត់ មានដូចជា ៖

ក- ករណីដែលកម្មវត្ថុគឺជាវត្ថុលួច ឬវត្ថុបាត់ ជនរងគ្រោះ ឬម្ចាស់​វត្ថុបាត់នោះ អាចទាមទារចំពោះជនដែលបានធ្វើលទ្ធកម្មដោយសុចរិតនោះ ឲ្យសងវត្ថុនោះមកវិញបាន ។

• ចំពោះភាគីម្ខាងទៀតដែលត្រូវបានគេទាមទារ មិនមែនកម្រិតត្រឹមតែអ្នកដែលធ្វើលទ្ធកម្ម ដោយសុចរិតពីដំបូងនោះទេ គឺរាប់បញ្ជូលទាំងអ្នកដែលធ្វើលទ្ធកម្មដោយសុចរិតបន្តបន្ទាប់ផងដែរ ។
• ចំពោះភាគីដែលមានសិទ្ធិទាមទារឲ្យសងវិញ គឺត្រូវបានកម្រិតត្រឹមជនរងគ្រោះនៃវត្ថុដែលត្រូវបានលួច ឬម្ចាស់វត្ថុដែលបាត់តែប៉ុណ្ណោះ ។ មានន័យថា ចាំបាច់ការបាត់បង់ការកាន់កាប់នោះ ត្រូវតែផ្ទុយពីឆន្ទៈរបស់អ្នកមានសិទ្ធិដើម ហើយក្នុងករណីដែលអ្នកមានសិទ្ធិដើមបានបាត់បង់នូវការកាន់កាប់វត្ថុនោះ ដោយការឆបោក ការបន្លំ ឬការគម្រាមកំហែង មិនអាចអនុវត្តមាត្រានេះបានទេ ។

ខ- ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ជនរងគ្រោះ ឬម្ចាស់វត្ថុបាត់នោះ ត្រូវធ្វើការទាមទារ ក្នុងអំឡុងពេល២ឆ្នាំ គិតចាប់ពីពេលបាត់ ឬពេលត្រូវបានលួច (មាត្រា១៩៤ កថាខណ្ឌទី១) ។

គ- ប៉ុន្តែក្នុងករណីដែលអ្នកធ្វើលទ្ធកម្មដោយសុចរិតនោះ បានទិញដោយសុចរិតនូវត្ថុដែលបានបាត់ ឬវត្ថុដែលលួចនោះតាមរយៈការលក់ដេញថ្លៃ ឬនៅទីផ្សារសាធារណៈ ឬពីពាណិជ្ជករ ឬអាជីវករដែលលក់វត្ថុប្រភេទដូចគ្នា នោះជនរងគ្រោះ ឬម្ចាស់វត្ថុបាត់មិនអាចទាមទារឲ្យសងវត្ថុនោះមកវិញបានទេ ប្រសិនបើមិនសងថ្លៃលក់ទៅឲ្យអ្នកដែលបានធ្វើលទ្ធកម្មដោយសុចរិតនោះ (មាត្រា១៩៤ កថាខណ្ឌទី២) ។

១០២- ករណីមិនមែនជាជនសុចរិត និងគ្មានកំហុសនៅពេលចាប់ផ្តើមការកាន់កាប់ (មាត្រា១៩៥ កថាខណ្ឌទី១) មានដូចជា ៖

• ត្រូវកាន់កាប់វត្ថុនោះក្នុងរយៈពេល ១០ឆ្នាំ
• ត្រូវមានឆន្ទៈយកធ្វើជាកម្មសិទ្ធិ
• ត្រូវធ្វើឡើងដោយសន្តិវិធី
• ការកាន់កាប់នោះត្រូវមានការដឹងឮជាសាធារណៈ ។

១០៣- ករណីសុចរិត និងគ្មានកំហុសនៅពេលចាប់ផ្តើមការកាន់កាប់ (មាត្រា១៩៥ កថាខណ្ឌទី២)​មានដូចជា ៖

• ត្រូវកាន់កាប់ក្នុងរយៈពេល ៥ឆ្នាំ នូវវត្ថុនោះ
• ត្រូវមានឆន្ទៈយកមកធ្វើជាកម្មសិទ្ធិ
• ត្រូវធ្វើឡើយដោយសន្តិវិធី
• ការកាន់កាប់នោះត្រូវមានការដឹងឮជាសាធារណៈ
• ត្រូវតែសុចរិត និងគ្មានកំហុសនៅពេលដែលខ្លួនចាប់ផ្តើមកាន់កាប់ ។

១០៤- កិច្ចសន្យាឯកតោភាគី គឺជាកិច្ចសន្យាដែលបង្កើតកាតព្វកិច្ចចំពោះភាគីតែម្ខាងនៃកិច្ចសន្យា ។ ឧទាហរណ៍ ប្រទានកម្ម (និយមន័យមានចែងក្នុងមាត្រា៥៦៨) ។

១០៥- កម្មសិទ្ធិអវិភាគ គឺជាស្ថានភាពដែលបុគ្គលច្រើននាក់មានកម្មសិទ្ធិស្របទៅតាមភាគចំណែករបស់ខ្លួន ដែលគិតទៅតាមចំនួនទៅលើទ្រព្យតែមួយ (មាត្រា២០២) ។

តភាគ