សំណួរ-ចម្លើយ ក្រមរដ្ឋប្បវេណី និងក្រមនីតិវិធីរដ្ឋប្បវេណី (ភាគ៣៧)

សំណួរ

១៨១- តើអ្នកខ្លះដែលមានសិទ្ធិលើភាគបម្រុង ?

១៨២- តើលំដាប់នៃសន្តតិជនមានអ្វីខ្លះ ?

១៨៣- តើចំណែកនៃភាគបម្រុងមានអ្វីខ្លះ ?

១៨៤- តើភាគបម្រុងគឺជាអ្វី ?

១៨៥- តើការគណនាភាគបម្រុងត្រូវគណនាយ៉ាងដូចម្តេច ?

ចម្លើយ

១៨១- អ្នកដែលមានសិទ្ធិលើភាគបម្រុងមានដូចជា​ ៖

• បច្ឆាញាតិផ្ទាល់ ឬសន្តតិជនជំនួសរបស់ពួកគេ (កូនរបស់កូនសន្តតិជន អាចក្លាយជាសន្តតិជនជំនួស) ។
• ឪពុកម្តាយ និងជីដូនជីតា
• សហព័ទ្ធ ។

១៨២- លំដាប់នៃសន្តតិជនមានដូចជា ៖

• កូនរបស់មតកជនជាសន្តតិជនលំដាប់ទី១ រួមទាំងសន្តតិជនជំនួសរបស់ពួកគេផងដែរ ។ (មាត្រា១១៥៦ ១១៥៧,ក.រ)
• បើពុំមានបច្ឆាញាតិផ្ទាល់ដែលត្រូវក្លាយជាសន្តតិជនទេ បុព្វញាតិផ្ទាល់របស់មតកជនជាសន្តតិជន (សន្តតិជនលំដាប់ទី២) (មាត្រា ១១៥៨ ក.រ) ។
• បើមតកជនពុំមានទាំងបច្ឆាញាតិផ្ទាល់ ទាំងបុព្វញាតិផ្ទាល់ ដែលត្រូវក្លាយជាសន្តតិជន បងប្អូនបង្កើតរបស់មតកជនត្រូវក្លាយជាមតកជន (សន្តតិជនលំដាប់ទី៣) (មាត្រា ១១៦០ ក.រ)​។
• សហព័ទ្ធរបស់មតកជន ជាសន្តតិជនជានិច្ច (មាត្រា ១១៦១ ក.រ) ។

១៨៣- ចំណែកនៃភាគបម្រុងមានដូចជា ៖

• ១ ភាគ ៣ (មួយភាគបី) នៃទ្រព្យសម្បត្តិរបស់មតកជន ក្នុងករណីដែលមានតែសន្តតិជនជាឪពុកម្តាយ ឬជីដូនជីតា ប៉ុណោ្ណះ ។
• ១ ភាគ ២ (មួយភាគពីរ) នៃទ្រព្យ​សម្បត្តិរបស់មតកជនក្នុងករណីផ្សេង ។

ក្នុងករណីដែលសន្តតិជនដែលមានសិទ្ធិលើភាគបម្រុងច្រើននាក់ អ្នកមានសិទ្ធិម្នាក់ៗអាចទទួលបានចំណែកលើភាគបម្រុងតាមសមាត្រនៃចំណែកមតក ដែលខ្លួនត្រូវទទួលបានតាមច្បាប់ ។

១៨៤- ភាគបម្រុង គឺជាចំណែកសមាត្រនៃមតកដែលមាន ។ បើមូលដ្ឋាននៃទ្រព្យសម្បត្តិសម្រាប់ការគណនាភាគបម្រុងនេះ ត្រូវបានកម្រិតត្រឹមតែមតក នោះអាចមានករណីមតកជនធ្វើប្រទានកម្មទ្រព្យសម្បត្តិយ៉ាងច្រើនមុនពេលស្លាប់ ដើម្បីជៀសវាសពីប្រព័ន្ធនៃភាគបម្រុងនេះបាន ។ ហេតុនេះហើយ ការគណនាភាគបម្រុង ត្រូវរាប់បញ្ចូលនូវទ្រព្យសម្បត្តិមួយចំនួន ដែលមានមុនពេលមរណភាពរបស់មតកជន ដូចជាប្រទានកម្ម និងតម្លៃនៃផលប្រយោជន៍ពិសេសជាដើម ។

១៨៥- ការគណនាភាគបម្រុងត្រូវបានគណនា ដោយយកតម្លៃនៃផលប្រយោជន៍ពិសេស និងតម្លៃនៃប្រទានកម្ម ដែលជាមូលដ្ឋានក្នុងការគណា បូកនិងទ្រព្យសម្បត្តិដែលមតកជនមាននៅពេលចាប់ផ្តើមសន្តតិកម្ម ហើយដកចំនួនប្រាក់សរុបនៃបំណុល (កាតព្វកិច្ច) និងការចំណាយលើបុណ្យសពចេញ ។

ទ្រព្យជាមូលដ្ឋានក្នុងការគណនាភាគបម្រុង = ទ្រព្យពេលចាប់ផ្តើមសន្តតិកម្ម + តម្លៃនៃផលប្រយោជន៍ពិសេស + តម្លៃនៃប្រទានកម្ម - ចំនួនសរុបនៃកាតព្វកិច្ច

តភាគ