ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនិងជំងឺ

សំនួរ

១. ដូចម្តេចដែលហៅថា ជំងឹឆ្លង ​? ជំងឺមិនឆ្លង ?

២. តើភ្នាក់ងារបង្កជំងឺមានអ្វីខ្លះ​ ? ចូរឲ្យឧទាហរណ៍បញ្ជាក់ពីជំងឺដែលបណ្តាលមកពីភ្នាក់ងារនីមួយៗ ។

៣. ពណ៌នាពីរបៀបផ្សងៗនៃការឆ្លង់ជំងឺព្រមទាំងឲ្យឧទាហរណ៍បញ្ជាក់ ។

៤. ដូចម្តេចដែលហៅថា ភាពសុំាសកម្ម ? ភាពសុំាអសកម្ម ?

៥. តើរោគអេដស៍អាចឆ្លងតាមរបៀបណាខ្លះ ?

៦. តើសកម្មភាពណាខ្លះ ដែលបណ្តាលឲ្យឆ្លងជំងឺអេដស៍ ?

៧. ចូររៀបរាប់ពីជំងឺមិនឆ្លងមួយចំនួន ។

៨. ហេតុអ្វីបានជាមនុស្សម្នាក់មិនមានកើតជំងឺអ្វីមួយ ក្រោយពេលគាត់បានចាក់វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺនោះ ?

ចម្លើយ

១. ដែលហៅថា ជំងឺឆ្លងជាជំងឺដែលឆ្លងពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្សម្នាក់ទៀតតាមរយៈភ្នាក់ងារបង្កជំងឺ ។

ដែលហៅថា​ ជំងឺមិនឆ្លងជាជំងឺដែលមិនបណ្តាលមកពីភ្នាក់ងារបង្កជំងឺក្នុងសារពាង្គកាយទេ ។ 

២. ភ្នាក់ងារបង្កជំងឹមានៈ បាក់តេរី វីរុស ផ្សិត និងប្រូទីស ។ ឧទាហរណ៍ៈ ជំងឹដែលបណ្តាលមកពីបាក់តេរីគឺ អំបៅអំបែក ការពុលអាហារ របេង គ្រុនពោះវៀន ។

        ជំងឹដែលបណ្តាលមកពីវីរុសគឺ គ្រុនផ្តាសាយ ។

ជំងឺដែលបណ្តាលមកពីប្រូទីសគឺ ជំងឺងងុយដេក ជំងឹរាក មូល ។

៣. ពណ៌នាពីរបៀបផ្សេងៗនៃការឆ្លងជំងឺ ៖

ការឆ្លងជំងឺពីមនុស្សៈ ភ្នាក់ងារបង្កជំងឺតែងតែឆ្លងពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្សម្នាក់ទៀត តាមរយៈការប៉ះផ្ទាល់ ដូចជាថើបនិងចាប់ដៃ ។ ឧទាហរណ៍ ការប៉ះផ្ទាល់វត្ថុដែលអ្នកជំងឺប្រើប្រាស់ ដូចជាសំលៀកបំពាក់ កន្សែងជូតតខ្លួន កែវទឹក ....​ ( ជំងឺអុតស្វាយ កញ្ជ្រឹល ) ។ ជំងឺក៏អាចឆ្លងទៅមនុស្សម្នាក់ទៀតដោយប្រយោលផផងដែរ ។ ការដកដង្ហើមអាចនាំមេរោគពីអ្នកជំងឺនៅពេលក្អក កណ្តាស ឬថើប ។ ឧទាហរណ៍ របេង ផ្តាសាយ ហើមសួត ។

ការឆ្លងតាមចំណីអាហារនិងទឹកៈ ការទទួលទានចំណីអាហារ និងផឹកទឹកមិនស្អាត ក៏បណ្តាលឲ្យមានជំងឺផងដែរ ។ ឧទាហរណ៍ អាសន្នរោគ​ រាគមូល ....​។

ការឆ្លងតាមវត្ថុមិនស្អាតៈ យើងអាចប៉ះពាល់ផ្ទាល់និងភ្នាក់ងារជំងឺតាមរយៈការប្រើប្រាស់កូនកន្សែងដៃ ឬស្លាបព្រាដែលអ្នកជំងឺធ្លាប់ប្រើប្រាស់ ។ ឧទាហរណ៍ បាត់តេរីនៃជំងឺតេតាណូសក៏អាច ឆ្លងទៅមនុស្សម្នាក់ទៀត ប្រសិនបើគេប្រើប្រាស់វត្ថុកខ្វក់លាយឡំគ្នា ។

ការឆ្លងពីសត្វៈ ប្រសិនបើមនុស្សម្នាក់ត្រូវសត្វខាំ សត្វនោះនិងចម្លងភ្នាក់ងារបង្កជំងឺដល់មនុស្សនោះ ។ ឧទាហរណ៍ ឆ្កែខាំ ។

៤. ដែលហៅថា ភាពសុំាសកម្ម ជាភាពសុំាដែលប្រព័ន្ធសុំាឆ្លើយតបទៅនិង អង់ទីសែនរបស់វីរុស ដោយការផលិតអង់ទីករដែលប្រយុទ្ធប្រឆាំងនិងមេរោគបង្កជំងឺ ។

      ដែលហៅថា ភាពសុំាអសកម្ម ជាភាពសុំាមានពីរកំណើតដែលមានរយៈពេលតែពី បីខែ ប៉ុណ្ណោះឬការប្រយុទ្ធប្រឆាំងទៅនិងអង់ទីសែនរបស់វិរុសដោយការចាក់ថ្នាំអង់ទីប្យូទិច ។

៥. មេរោគអេដស៍អាចឆ្លងតាមរបៀបៈ

     ការចាក់ថ្នាំដោយប្រើម្ជុលរួមគ្នា

ការបញ្ចូលឈាម

 ការរួមភេទ

ពីម្តា់យទៅកូននៅក្នុងផ្ទៃឬទៅទារកដោយការបំបៅ ដោះ ។

៦. សកម្មភាពដែលមិនបណ្តាលឲ្យឆ្លងជំងឺអេដស៍មានដូចជាៈ ការឳបរិត ឬចាប់ដៃអ្នកជំងឺ ឬការប្រើប្រាស់បន្ទប់ទឹក ឬបង្គន់រួមគ្នា ឬការប៉ះទង្គិចគ្នានៅពេលលែងកីឡាផ្សេងៗ ។

៧. ជំងឺមិនឆ្លងរួមមានៈ​​ ជំងឺលើសឈាម ជំងឺទឹកនោមផ្អែម ជំងឹមហារីក ......។

៨. បានជាមនុស្សម្នាក់មិនមានកើតជំងឺអ្វីមួយ ក្រោយពេលគាត់បានចាក់វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺនោះ ពីព្រោះវាភ្ញោចប្រព័ន្ធសុំាឲ្យសកម្មក្នុងការសម្លាប់ ឬធ្វើឲ្យមេរោគចុះខ្សោយ ។