អំពីព្រលឹងមាតាធិបតេយ្យនៅក្នុងសង្គមខ្មែរមានដូចម្ដេច ៖
- ទំនាក់ទំនងជីវភាពរស់នៅប្រពន្ធជាអ្នកកាន់លុយកាក់ ប្រពន្ធមានសិទ្ធឆែកឆេកហារប៉ៅប្ដីដែលរកលុយមិនបាន ការសម្រេចចិត្តភាគច្រើនត្រូវទទួលកាល ក្រោយមកមានព្រះនាងជ័យទេវីឥន្រ្ទទេវី ហើយស្រ្ដីក៏អាចក្លាយជាអ្នកនិពន្ធបានដែរដូចជា អ្នកស្រីសិទ្ធិជាដើម ។
- ឥទ្ធិពលមាតាធិបតេយ្យក្នុងវិស័យនានាដូចជាទាក់ទងនឹងមនុស្សមេដៃ មេជើង មេកន្រ្ទាញ មេផ្ទះ ...ទាក់ទងសម្ភារៈប្រើប្រាស់ មេទ្វារ មេដំបូល មេបង្អូច...ទាក់ទងទីតាំងគោរពបូជាដូចជាប្រាសាទមេបុណ្យ ប្រាសាទបន្ទាយស្រី ប្រាសាទលលៃ ប្រាសាទព្រះគោ ជំទាវម៉ៅ ( តាកែវ ) ហើយនៅក្នុងស្នាដៃអក្សរ សិល្ប៍ខ្មែរ វិញដូចជារឿងព្រះថោងនាងនាគ ឪពុកក្មេករើសកូនប្រសារ ភ្នំប្រុសភ្នំស្រី បុរសកំជិលមានប្រពន្ធជាស្រីគ្រប់លក្ខណ៍ មានយើងសំឡាញ់ពីរនាក់ ធនព្ជា័យ ...។
- របបមាតាធិបតេយ្យក្នុងជំនឿឆ្នាំ ទំនៀមទម្លាប់ ដូចជាពិធីបុណ្យឡើងផ្ទះ ពិធីចូលម្លប់ ពិធីសែនមេបា ពិធីក្នុងពេលឆ្លងទន្លេ ។