វិញ្ញាសាវប្បធម៌ទូទៅសម្រាប់ត្រៀមប្រឡងពេទ្យ (វិញ្ញាសាទី២៣)

សំណួរ

១. មូលហេតុអ្វីបានជាខ្មែរតាំងរាជធានីនៅទីក្រុងអង្គរ ?

២. តើស្តេចអង្គណាបោះបង់ទីក្រុងអង្គរ ? នៅឆ្នាំណា ? មូលហេតុអ្វី ? ហើយបោះបង់ទីក្រុងនៅឯណាទៀត ?

៣. តើជំរឿនត្រូវការពត៍មានអ្វីខ្លះពីប្រជាជន ? ដើម្បីអ្វី ?

៤. តើក្នុងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យតើការបោះឆ្នោតមានលក្ខណៈដូចម្តេច ?

៥. តើប្រជាពលរដ្ឋទាំងពីរភេទសុទ្ធតែមានសិទ្ធឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតឬយ៉ាងណា ?

ចម្លើយ

១. បានជាខ្មែរតាំងរាជធានីនៅទីក្រុងអង្គរ គឺ

• ដីមានជីវជាតិសម្រាប់វិស័យកសិកម្ម
• អំណោយផលដល់ប្រព័ន្ធគមនាគមន៍
• ទាក់ទងនិងសាសនាព្រហ្មហ៍និងអាទិទេព
• ការងាររដ្ឋបាលគ្រប់គ្រងទីក្រុងជាចំណុចកណ្តាលនៃប្រទេស ។

២. ព្រះបាទពញាយ៉ាត នៅឆ្នាំ ១៤៣១.១៤៣៤មូលហេតុព្រោះ ៖

• សង្រ្គាមឈ្លានពានពីរសៀម
• ចំនួនប្រជាជនថយចុះព្រោះសៀមយក
• ធម្មជាតិមិនអំនោយផល
• នៅជិតសៀមពេក ។ បន្ទាប់មកនៅទួលបាសាន ស្រីសឈរកំពង់ចាម បន្ទាប់មកទៅភ្នំពេញ ។

៣. ជំរឿនត្រូវវការពត៍មានពីប្រជាជនមានដូចជា ៖

• សួរអំពីចំនួនសមាជិកគ្រួសារ
• សួរពីសា្ថនភាពគ្រួសារ
• សួរពីកម្រិតវប្បធម៌
• សួរពីភាពមានការងារអ្វី
• សួរពីស្ថានភាពអាពាហ៍ពិពាហ៍
• សួរអំពីអត្រាមរណៈ
• សួរពីភាពភាសាកំណើត ។ គឺធ្វើដើម្បីងាយស្រួលអភិវឌ្ឍប្រទេសឱ្យរីកចំរើន ។

៤. ក្នុងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យការបោះឆ្នោតមានលក្ខណៈដូចជា ៖

• លក្ខណៈសេរី ៖ គ្មានការបង្ខិតបង្ខំគំរាមកំហែង
• លក្ខណៈត្រឹមត្រូវ ៖ គ្មានការក្លែងបន្លំសសន្លឹកឆ្នោត
• លក្ខណៈយុត្តិធម៌ ៖ មានអ្នកសង្កេតការណ៍ពីគ្រប់ គណបក្សចូលរួមនឹងមានតំនាងភាពអាជ្ញាធរបោះឆ្នោតឯករាជ្យ
• លក្ខណៈជាសកល ៖ បោះឆ្នោតក្នុងថ្ងៃតែមួយទូទាំងប្រទេស
• លក្ខណៈទូទៅ ៖ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងពីរភេទដែលមានអាយុ១៨ឆ្នាំឡើងមានសិទ្ធទៅបោះឆ្នោតបានដោយគ្មានការរើសអើង
• លក្ខណៈជាសម្ងាត់ ៖ បោះក្នុងបន្ទប់សម្ងាត់តែម្នាក់ឯង
• លក្ខណៈស្មើរភាព ៖ មនុស្សម្នាក់ៗបានតែមួយសន្លឹក
• លក្ខណៈចំពោះ ៖ ទៅបោះឆ្នោតដោយផ្ទាល់ខ្លួនឯងពេញចិត្ត
• លក្ខណៈទៀងទាត់ ៖ កំណត់ពេលវេលាទៀតទាត់លគឺរយៈពេល១៥ឆ្នាំម្តង ។

៥. ប្រជាពលរដ្ឋទាំងពីរភេទមិនមែនមានសិទ្ធឈរបោះឆ្នោតនោះទេ ។ មានលក្ខខ័ណ្ឌដូចជា ៖

• មានសញ្ជាត្តិខ្មែរពីនើត
• មានអាយុ២៥ឆ្នាំ ឡើងទៅគិតដល់ថ្ងៃបោះឆ្នោត
• មានសិទ្ធិបោះឆ្នោត
• ស្នាក់នៅជាអចិន្ត្រៃយ៍ក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាគិតដល់ថ្ងៃដល់បោះឆ្នោត
• មានការតែងតាំងពីគណបក្សនយោបាយដែលបានចុះបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោត ។