សំនួរ
១. តើស្តេចអង្គណាដែលបានឡើងសោយរាជ្យ នៅហ្វូណនដំបូងគេ និងស្តេចអង្គណាដែលបានសោយរាជ្យក្រោយគេ ។
២. បេសកទូតឥណ្ឌាឈ្មោះអ្វី ដែលបានមកហ្វូណនដំណាលគ្នា ជាមួយបេសកទូតចិន ? នៅឆ្នាំណា ?
៣. តើបេសកទូតចិន មកដល់ហ្វូណនមានឈ្មោះអ្វីខ្លះ ? មកដល់នៅឆ្នាំណា ?
៤. តើឥទ្ធិពលឥណ្ឌា មកដល់ហ្វូណនតាមរយៈរបៀបណា ?
៥. តើលឥទ្ធិពលឥណ្ឌា បានបន្សល់ទុកអ្វីខ្លះ នៅប្រទេសខ្មែរ ?
ចម្លើយ
១.ព្រះមហាក្សត្រ ដែលបានសោយរាជ្យនៅហ្វូណន ដំបូងគេឈ្មោះព្រះបាទ ហ៊ុន ទៀន និងស្តេចដែលបានសោយរាជ្យក្រោយគេគឺ ព្រះបាទ រុទ្រវ័ម្ម ។
២. បេសកទូតឥណ្ឌា ដែលបានមកហ្វូ ណនដំណាលគ្នាជាមួយបេសកទូតចិនឈ្មោះ ចិន សុង នៅឆ្នាំ ២៣០គ.ស ។
៣. បេសកទូតចិន មកដល់ហ្វូណនមានឈ្មោះ កាំងថៃ និងជូយីង ។ មកដល់ហ្វូណននៅឆ្នាំ ២៣០នៃគ.ស ។
៤. បានផ្សព្វផ្សាយឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនមកប្រទេសខ្មែរតាមរយៈ
- ជំនួញ ៖ នៅពេលឥណ្ឌា បានធ្វើជំនួញមកដល់ប្រទេសខ្មែរ អ្នកស្រុកកខ្មែរមើលឃើញថា ពួកឥណ្ឌាមានវប្បធម៌ខ្ពស់ជាង ក៏យកតម្រាប់តាម ។
- សាសនា៖ នៅសតវត្សទី៣ មុនគ.សព្រះបាទអសោកមហារាជ បានបញ្ជូនបេសកទូតព្រះពុទ្ធសាសនា២អង្គ មកដែនដីសុវណ្ណភូមិ ដែលត្រូវនិងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ។ ចំណែកព្រាហ្មណ៍សានា ក៏បានហូររចូលមកអាស៊ីអាគ្នេយ៍ផងដែរ ។
- អន្តោប្រវេសន៍៖ គ្រោះរាំងស្ងួត, ការគាបសង្កត់, វប្បធម៌គាត់ទាបជាងគេ នោះនាំឲ្យមានការធ្វើដំណើរចាកចេញមកប្រទេសខ្មែរ ហើយក៏យកសាសនាប្រពៃណីមកជាមួយ ។
- ការអញ្ជើញ៖ ប្រទេសខ្មែរ បានទៅអញ្ជើញពួកព្រាហ្មណ៍ ដែលមានចំនេះដឹងមកធ្វើពិធីផ្សេងៗដើម្បីឲ្យខ្លួនក្លាយទៅជាស្តេចខ្លាំងពូកែ ជាស្តេចចក្រពត្តិ ឬប្រសិទ្ធិក្នុងពិធីផ្សេងៗ ។ មួយទៀតអញ្ជើញមកធ្វើជាទីប្រឹក្សា ឬគ្រូបង្រៀន ព្រះរាជវង្សានុវង្ស និងកូនមន្រ្តីធំក្នុងព្រះនគរ ។
- នាវាចរណ៍ៈអ្នកស្រុកខ្មែរ គឺជាអ្នកបើកនាវារកស៊ីពី ឥណ្ឌាមកស្រុកខ្មែរវិញ រួចទៅចិននិងត្រលប់មកខ្មែរវិញ ។
- ការសិក្សា៖អ្នកស្រុកខ្មែរ ទៅសិក្សានៅឥណ្ឌា ដើម្បីយកចំណេះវិជ្ជាត្រលប់មកវិញ ដូចជាបុត្រាព្រះបាទជ័យវ៌ម្មទី៧ ព្រះនាមតមិលិន្ទជាដើម ។
- ការទូត៖ អ្នកស្រុកខ្មែរ បានទៅដាក់ការទូតជាមួយឥណ្ឌា ហើយឥណ្ឌាក៏បានដាក់ទូតមកវិញ ហើយក៏បានផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌គ្នាទៅវិញទៅមក ។
- ឈ្លានពាន៖ បន្ទាប់ពីមានការឈ្លានមនុស្សនៅឥណ្ឌាមួយចំនួន បានស្វែងរកកន្លែងថ្មីសម្រាប់រស់នៅដោយយកមកជាមួយនូវវប្បធម៌ ប្រពៃណីសាសនា ។
៥.ឥទ្ធិពលឥណ្ឌា បានបន្សល់ទុកនៅប្រទេសខ្មែរដូចជា៖
- ភាសា ៖ សំស្រ្តឹត និងបាលី
- អក្សរ៖ បល្លវ ចាលុក្យ និងទេវនាគរី
- សាសនា៖ ព្រាណ៍សាសនា និងព្រះពុទ្ធសាសានា
- ស្ថាបត្យកម្ម ៖ ប្រាសាទបុរាណ បដិមាករ ក្បាច់ចម្លាក់
- ចម្លាក់៖ បដិមា ក្បាច់ចម្លាក់លើសំណង់ទាំងឡាយ
- របបគ្រប់គ្រង៖ ដឹកនាំបែបបិតាធិបតេយ្យ
- ទំនៀមទំលាប់ខ្លះ ៖ ទំនាក់ទំនងមានការជូតក្បាលដោយក្រមា ,ការចិញ្ចឹមសត្វជាដើម ។
- ទ្រឹស្តី៖ ស្តេចចក្រពត្តិ វាយយកប្រទេសតូចដាក់ជាចំណុះ កេណ្ឌប្រជារាស្ត្រជាដើម ។