វិញ្ញាសាសិស្សពូកែផ្នែកអក្សសិល្ប៍ គណិតវិទ្យា និងរូបវិទ្យា
សម័យប្រឡង ១ មេសា ២០១៤
ថ្នាក់ទី៩ (ទូទាំងប្រទេស)
១.ចូររាប់ឈ្មោះ៖
ក.បុណ្យជាតិ និងបុណ្យអន្តរជាតិឱ្យបាន១០។
ខ.បុណ្យដែលជាប្រពៃណីរបស់ខ្មែរយើងឱ្យបាន១០។
២.តើប្រទេសកម្ពុជាយើងមានធនធានអ្វីខ្លះ? តើប្រភពធនធានរ៉ែនីមួយៗមាននៅខេត្តណាខ្លះ? តើការធ្វើអាជីកម្មរ៉ែមានផលប៉ះពាល់អ្វីខ្លះទៅបរិស្ថាន? ចូររៀបរាប់ពន្យល់។
៣.ចូររៀបរាប់ឈ្មោះគ្រឿងសម្ភារប្រើប្រាស់ គ្រឿងឧបភោគ បរិភោគ ដែលបញ្ជាក់ថា ជាមតិកដ៏ថ្លៃថ្លាតាំងពីដូនតាខ្មែរយើងបានផលិតឡើងឱ្យបានចំនួន២០។
៤.តើទឹកជាអ្វី? តើគ្រួសារខ្មែរយើងទម្លាប់ប្រើប្រាស់ទឹកមកពីប្រភពណាខ្លះ? ចូររៀបរាប់ពិការផលិតអណ្តូងទឹកស្អាតមួយ។
៥.បច្ចុប្បន្នប្រទេសកម្ពុជាយើងកំពុងតែប្រឈមមុខនឹងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ខ្លាំងជាងជំងឺអេដស៍។ តើកត្តាអ្វីខ្លះដែលជាបុព្វហេតុនាំអោយនូវគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ននេះ? ចូររៀបរាប់ពន្យល់។
ចម្លើយ
១.ក.បុណ្យជាតិ និងអន្តរជាតិមានដូចជា៖
- បុណ្យព្រះរាជពិធីច្រតព្រះនង្គ័ល
- ទិវាសុខភាពមាតាទារក
- ទិវានយោបាយទឹក
- ទិវាសេរីភាពសារព័ត៍មានពិភពលោក
- ទិវាពិភពលោកគ្មានថ្នាំជក់
- ទិវាពិភពលោកប្រឆាំងនិងពលកម្មកុមារ
- ទិវាមច្ឆជាតិ
- ទិវាយុវជនអន្តរជាតិ
- ទិវាពិភពលោកគ្មានផ្សែងបារី
- ទិវាមនុស្សចាស់
- ទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិ
- បុណ្យចូលឆ្នាំសកល
- ទិវាជ័យជំនៈលើរបបប៉ុលពត
- ទិវាសុខភាពមាត់ធ្មេញ
- ទិវាពិភពលោកទឹក និងឧតុនិយម
- ទិវាកំចាត់ជំងឺរបេង
- ទិវាកាកបាទក្រហមអន្តរជាតិ
- ទិវាបរិស្ថានជាតិនិងអន្តរជាតិ
- ទិវាប្រៃឆាំងគ្រឿងញៀន
- រុក្ខទិវា
- ទិវាអក្ខរកម្មជាតិ អន្តរជាតិ
- ទិវាអូស្សូនបរិស្ថានអន្តរជាតិ
- ទិវាអនាម័យបរិស្ថាន
- ទិវាជនពិការពិភពលោក
- ទិវាប្រាសាទព្រះវិហារចុះបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក២០០៨
- ទិវាចូលជាសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិនៃកម្ពុជា
- ព្រះរាជពិធីបុណ្យចម្រើនព្រះជន្មវស្សាព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហមុនី
- ទិវាល្ខោនស្រមោលស្បែកធំចូលជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក១៩៦២
- ទិគ្រួបង្រៀន
- ទិវាពន្លត់ទៀនជ័យ
- ទិវាប្រឆាំងនឹងជំងឺអេដស៍
- បុណ្យព្រះរាជពិធីច្រត់ព្រះនង្គ័ល
- ទិវាទេសចរណ៍
- ទិវាពលកម្មអន្តរជាតិ
- ទិវាអន្តរជាតិនៃគ្រួសារ
ខ.បុណ្យប្រពៃណីជាតិមានដូចជា៖
- បុណ្យកោរដក់
- បុណ្យឡើងផ្ទះថ្មី
- បុណ្យបច្ច័យបួន
- បុណ្យក្រុងពាលី
- បុណ្យមាឃបូជា
- បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ
- បុណ្យកឋិនទាន
- បុណ្យអុំទូក អកអំបុក សំពះព្រះខែ
- បុណ្យចូលម្លប់
- បុណ្យសូត្រមន្តរំដោះគ្រោះលើករាសី
- បុណ្យសង្ឃទាន
- បុណ្យបង្សុល
- បុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ
- បុណ្យចូលព្រះវស្សា
- បុណ្យចេញព្រះវស្សា
- បុណ្យផ្កា
២.ក.ប្រទេសកម្ពុជាយើងមានប្រភេទធនធានរ៉ែដូចជា៖
- មណ្ឌលប៉ៃលិន៖ នៅខេត្តប៉ៃលិន មានត្បូងមានតម្លៃដូចជា ត្បូងទទឹម កណ្តៀង និងត្បូងមានតម្លៃផ្សេងៗទៀត។
- មណ្ឌលរ៉ែកែវ៖ នៅខេត្តរតនៈគិរី មានត្បូងនិងរ៉ែមាស
- មណ្ឌលរ៉ែថ្មកែវ៖ នៅខេត្តពោសាត់ មានរ៉ែថ្មកែវពណ៌បៃតងខ្ចី ក្រហម ខ្មៅ ត្នោតចាស់ ឬមានឆ្នូត ប្រើប្រាស់រចនាវត្ថុសិល្បៈនានា
- មណ្ឌលថ្មកំបោរនិងផូស្វាត៖ នៅខេត្តកំពត និងខេត្តបាត់ដំបង
ខ.ការធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមានផលប៉ះពាល់ទៅលើបរិស្ថានដូចជា៖
- ធ្វើឱ្យរ៉ែត្បូងត្រូវរិចរិលដែលមិនអាចកើតមានឡើងវិញ
- ធ្វើឱ្យមានការបាត់បង់ផលព្រៃឈើ ដោយសារការរុករក ឈួសឆាតដីដើម្បីជីកកាយ រុករកឱ្យដល់ស្រទាប់ក្រោម។
- បង្កលំបាកដល់ការប្រើប្រាស់ដីដោយសារដិស្រាទាប់លើមានជីជាតិត្រូវបាត់បង់គឺដីសិលា ត្រូវមកខាងលើវិញដោយសារការឈួសឆាយ
- ដីគ្មានគម្របព្រៃឈើងាយរងនឹងសំណឹកដោយសារទឹកភ្លៀងហូរច្រោះខ្សោះដីជាតិខូចគុណភាព
- ការរ៉ែងរ៉ែ លាងរ៉ែនាំឱ្យទឹកស្ទឹង ទន្លេល្អក់ ជាហេតុធ្វើឱ្យប៉ះពាល់សុខភាពប្រជាជន និងជិវីតសត្វរស់នៅក្នុងទឹក
- ផ្សែងរោងចក្រ ការបាត់បង់ព្រៃឈើ ដែលជាកត្តាបង្កើតនូវឧស្ម័នពុល និងធ្វើឱ្យសត្វព្រៃមានការភ័យខ្លាច ហើយជួនកាលអាចផ្លាស់ទីលំនៅទៅជ្រកនៅក្នុងព្រៃប្រទេសជិតខាង។
៣.ឈ្មោះគ្រឿងសម្ភារប្រើប្រាស់ គ្រឿងឧបភោគ បរិភោគ បញ្ជាក់ថា ជាមតិកដ៏ថ្លៃថ្លាតាំងពីដូនតាខ្មែរយើងមានដូចខាងក្រោម៖
- ផ្នែកនិមិត្តរូបជាតិ៖ ទង់ជាតិ ភ្លេងជាតិ ចម្រៀងជាតិ ព្រះសង្ហា
- ផ្នែករូបិវត្ថុ៖ ប្រាក់រៀល
- ផ្នែកម្ហូបអាហារ៖ សម្លកកូរ សម្លប្រហើរ ប្រហុកដុត អាម៉ុក ជ្រក់ ផ្អក...
- ផ្នែកបង្អែម៖ នំទ្រាប នំកូរ នំត្នោត នំអន្សម នំគម នំជាល នំអាកោ នំក្រពង នំកន្ត្រាំ
- ផ្នែកសំលៀកបំពាក់៖ សំពត់ចងក្បិន ហូល ផាមួង អន្លូញ អាវដៃវ៉ែង អាវបំពង់ អាវកត្រង់ ខោរថ្នេរប្រាំ ខោចែវ ក្រមាឬក្រមាសូត្រ អាវផាយ អាវប៉ាក់
- ផ្នែកកីឡា៖ បោកចំបាប់ ប្រដាល់ គុនដំបង គុនដាវ គុនលំពែង អាវប៉ាក់
- ផ្នែកលំនៅដ្ធាន៖ ផ្ទះរោងដោល ផ្ទះប៉ិត ផ្ទះកន្តាំង ផ្ទះរោងឌឿង
- ផ្នែកសម្ភារប្រើប្រាស់ក្នុងផ្ទះ៖ កន្ទេលកក់ កន្ទេលផ្តៅ កន្ទេលរំលេច ផ្តិលត្រឡោក ក្អម ពាង ឆ្នាំង កន្ត្រក ជាល តៅ បង្គី ក្រង់ ជង្រុក ថូ ផើង កន្ត្រៃ...
- ផ្នែករង្វាស់រង្វាល៖ ធ្នាប់ ចំអាម ហត្ថ ព្យាម លី ហ៊ុន ដំឡើង ល្អី តៅ ចុង ហាប ថាំង ស្នើ ត្របក ដំបរ ផ្លូន ស្លឹក...
- ផ្នែកគ្រឿងអលង្ការ៖ រចនាបថខ្សែរដៃ ខ្សែក ចិញ្ចៀន ខ្សែក្រវ៉ាត់ សង្វារ កងដៃ កងជើង
- ផ្នែកល្បែងប្រជាប្រិយ៖ បោះអង្គុញ ចោលឈូង ទាញព្រ័ត ស្តេចចង់ លាក់កន្សែង ចាប់កូនខ្លែង គោះត្រឡោក លោតអង្រែ
- សិល្បៈបែបគំនិតនិមយម៖ របាំជូនពរ តុរ្យតន្ត្រី ចម្រៀង ល្ខោន យីកេ ស្បែកធំ ស្បែកតូច អាយ៉ៃ ចាប៉ីដងវែង សូនរូប សំណង់ស្ថាបត្យកម្ម ខ្លែងឯក
- ព្រៃឈើ៖ដើមត្នោត បេង នាងនួន ធ្នង់ តាត្រាវ វល្លិ៍គុយ កកោះ គគីរ ផ្ចឹក...
៤.ទឹកគឺជាអង្គធាតុមួយដែលកំណើតដើមរបស់វាគ្មានពណ៌ គ្មានក្លិន និងជារបស់មួយសារៈសំខាន់និងជាតម្រូវការសម្រាប់ពួកមនុស្ស សត្វ ទូទាំងពិភពលោកក្នុងការផឹក និងងួតជាដើម។
គ្រួសារខ្មែរយើងចូលចិត្តប្រើប្រាស់ទឹកដែលមានប្រភពមកពី៖
- ទឹកអណ្តូង
- ទឹកភ្លៀង
- ទឹកទន្លេ
- ទឹកស្ទឹង
- ទឹកបឹង
- ទឹកអូរ
- ទឹកជ្រោះ
- ទឹកព្រែក
- ទឹកត្រពាំង
- ទឹកម៉ាស៊ីន
- ទឹកធុង
- ទឹកស្រះ
របៀបផលិតអណ្តូងទឹកស្អាតមួយគឺគេត្រូវ៖
- ជីកដី ឬប្រើប្រដាប់ខួងដី ដើម្បីរុករកប្រភពដីដែលចេញទឹក
- ជីកដីហើយដាក់លូនៅត្រង់កន្លែងដែលមានទឹកចេញ
- ចាក់ាសាបស៊ីម៉ង់នៅជុំវិញអណ្តូងដែលបានដាក់លូរួច
- ធ្វើគំរបសម្រាប់បិទ និងបើកអណ្តូង
- ធ្វើបន្ទប់ទឹកឱ្យឆ្ងាយពីអណ្តូងទឹកបន្តិច...
៥.កត្តាដែលបណ្តាលឱ្យកើតមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ជាញឹកញាប់នេះគឺដោយសារ៖
ក.កត្តាមនុស្ស
- បើកបរផ្ទុកមនុស្សនិងឥវ៉ាន់ហូសចំណុះ
- បើកបរក្នុងស្ថានភាពស្រវឹង
- បើកបរមិនគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍
- បើកបរហួសល្បឿនកំណត់
- គ្មានប្រុងប្រយ័ត្នក្នុងការបើកបរ
- បើកបរព្រហើន មានៈ ចចេស ថ្កើន
- បើកបរមិនគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍
- បើកបរមិនគោរពស្លាកសញ្ញា
- មិនពាក់មួកឬដាក់ខ្សែក្រវ៉ាត់សុវត្ថិភាព
- បើកបរក្នុងភាពងោកងងុយដេក
- បើកបរមិនគោរពគំនូសសញ្ញាគន្លងផ្លូវ
- ស្លៀកសំពត់ខ្លី ឬខោខ្លីចេញសាច់គូថ
- ខ្វះសុជីវធម៌ក្នុងពេលបើកបរ
- បើកប្រមាថអ្នកធ្វើចរាចរដូចគ្នា
- បើកជែងគេដោយគ្មានបម្រុងប្រយ័ត្ន
- ប្រឡែងគ្នាក្នុងពេលបើកបរ
- អ្នកបើកបរមិនទាន់គ្រប់អាយុក្នុងការបើកបរ
- អ្នកបើកបរមិនទាន់ចេះច្បាប់ចរាចរណ៍។
ខ.កត្តាយានយន្ត
- យានយន្តខុសលក្ខណៈបច្ចេកទេស
- អស់សាំងនៅពេលកំពុងបើកបរ
- ខូចប្រព័ន្ធភ្លើងស៊ីញ៉ូ និងភ្លើងខាងមុខ
- ធូរខ្ចៅរិតនៅភ្លៅកង់
- កង់យានយន្តសឹកក្រឡាអស់ឬចាស់ពេក
- ខូចប្រព័ន្ធចង្កូត និងប្រព័ន្ធហ្វ្រាំង
- អស់ទឹកពីធុងឬអស់ប្រេងចង្កូត ឬប្រេងហ្វ្រាំង
- គ្មានកញ្ចក់សម្រាប់មើលក្រោយ
- គ្មានខ្សែក្រវ៉ាត់សុវត្ថិភាពសម្រាប់ពាក់នៅពេលបើកបរ។
គ.កត្តាផ្លូវ
- ផ្លូវមានជង្ហុក និងក្រហេងក្រហូង
- ផ្លូវមានទឹកដក់
- ផ្លូវមានចំណោតខ្លាំងពេក
- ផ្លូវមានសភាពកោខ្លាំង
- ផ្លូវមានសភាពចង្អៀតពេកឬតូចពេក
- ផ្លូវមានសភាពរអិល
- ផ្លូវគ្មានស្លាកសញ្ញាចរាចរណ៍
- ផ្លូវគ្មានចញ្ចើមផ្លូវ.
ឃ.កត្តាបរិស្ថាន
- ផ្លូវពោរពេញទៅដោយអ័ព្វ ឬមានផ្សែងច្រើន
- ផ្លូវមានដីហុយខ្លាំងមិនអាចមើលឃើញផ្លូវ...