វិញ្ញាសាសិស្សពូកែថ្នាក់ទី៩
ផ្នែកអក្សរសិល្ប៍ រូបវិទ្យា និងគណិតវិទ្យា
(ប្រឡង ០១.មេសា.២០១១)
១.ក្នុងការដោះស្រាយទំនាស់អាចមានស្ថានភាពបីកើតឡើង គឺស្ថានភាពឈ្នះ-ចាញ់ ស្ថានភាពឈ្នះ-ឈ្នះ និងស្ថានភាព ចាញ់-ឈ្នះ។
ក.ចូរបង្ហាញពីលក្ខណៈនៃស្ថានភាពនីមួយៗ។
ខ.ក្នុងស្ថានភាពនីមួយៗ តើភាគីទំនាស់មានអារម្មណ៍ដូចម្តេចខ្លះ?
២.តើគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍អាចបណ្តាលមកពីមួលហេតុអ្វីខ្លះ? ចូររៀបរាប់និងពន្យល់។
៣.តើវត្តអារាមមានតួនាទីដូចម្តេចខ្លះចំពោះសហគមន៍?
ចម្លើយ
១.ក.លក្ខណៈស្ថានភាពនីមួយៗក្នុងដំណោះស្រាយទំនាស់៖
ស្ថានភាពឈ្ន-ចាញ់
- យើងខ្ញុំ , ខ្ញុំឈ្នះ គេចាញ់
- ជាការប្រុយុទ្ធស្លាប់រស់
- ប្រើអស់ថាមពលអត្តនោម័យ កម្លាំងកាយ ចិត្ត បញ្ញា ស្មារតី សម្ភារ
- គិតតែប្រយោជន៍ផ្លាល់ខ្លួន
- ប្រើគ្រប់ល្បិច ឧបាយកល យុទ្ធវិធី វិធានការ មធ្យោបាយឱ្យតែឈ្នះ
- យើង , ខ្ញុំខ្លាំងជាង យើង ខ្ញុំឈ្នះ គេខ្សោយជាងចាញ់
ស្ថានភាពឈ្នះ-ឈ្នះ
- យើង , ខ្ញុំឈ្នះ គេក៏ឈ្នះដែរ ឈ្នះទាំងអស់គ្នា
- ប្រើការសម្របសម្រួលគ្នាទៅវិញទៅមក
- លៈបង់ប្រយោជន៍ខ្លះៗដល់គ្នាទៅវិញទៅមក
- ធ្វើសម្បទានដល់គ្នាទៅវិញទៅមក
- បន្ទន់ឥរិយាបថទៅវិញទៅមក
- ទុកឱ្យកាសឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមក
ស្ថានភាពចាញ់-ឈ្នះ
- យើង , ខ្ញុំចាញ់ គេឈ្នះ
- យើង, ខ្ញុំខ្សោយជាងគេ គេខ្លាំងជាងយើង
- ជាការប្រយុទ្ធ ស្លាប់រស់ មានមួយ អត់មួយ
- គិតតែប្រយោជន៍រៀងៗខ្លួន
- ប្រើគ្រប់វិធីសាស្ត្រដើម្បីយកឈ្នះ
- គ្មានធ្វើសម្បទាន គ្មានបន្ទន់ឥរិយាបថ គ្មានសម្របសម្រួលអ្វីទាំងអស់
- ប្រកាន់ជំហររឹងត្អឹងរៀងខ្លួន
ខ.អារម្មណ៍របស់ភាគីទីតាំងពីរក្នុងស្ថានភាពនីមួយៗនៃដំណោះស្រាយទំនាស់
ស្ថានភាពឈ្ន-ចាញ់
- យើង , ខ្ញុំត្រេកអរ សប្បាយរីករាយ គេឈឺចាប់ មានការអាម៉ាស់
- យើង , ខ្ញុំចំណេញផលប្រយោជន៍ គេបាត់បង់ផលប្រយោជន៍
- យើង , ខ្ញុំ និងគេមើលមុខគ្នាមិនចំ គេចងគំនុំអាចឈានទៅរកការសងសឹក
- ទំនាស់នៅតែកើតមាន និង អាចផ្ទុះឡើងនៅពេលណាមួយ
- ពុំអាចរស់នៅជាមួយគ្នាដោយសុខសាន្ត
- ពុំមានការរីកចម្រើនទាំងសងខាង ព្រោះនៅតែមានអារម្មណ៍ឆក់ឱកាសផ្តួលរំលំគ្នា
ស្ថានភាពឈ្នះ-ឈ្នះ
- រស់នៅដោយស្រុះស្រួលគ្នា
- បន្តធ្វើការជាមួយគ្នា សហការគ្នាបានតទៅទៀត
- គ្មានគំនុំ គ្មានការសងសឹក គ្មានការព្យាបាទ
- អាចរស់នៅជាមួយគ្នាដោយស្មើភាព គ្មានការអាម៉ាស់
- ក្រោយពេលដោះស្រាយទំនាស់ អារម្មណ៍នឹងន ហើយទំនាស់ត្រូវបានបញ្ចប់ជាស្ថាពរ
- មានការរីកចម្រើនទាំងអស់គ្នា អាចរស់នៅជាមួយគ្មាន ដោយសុខដុមរម្យនា
ស្ថានភាពចាញ់-ឈ្នះ
- យើង , ខ្ញុំមានការអាម៉ាស គេមានមោទនភាព
- យើង , ខ្ញុំរកឱកាសផ្តួលរំលំគេវិញ គេបង្កើនការប្រុងប្រយ័ត្ន
- ទំនាស់នៅតែមានបន្ត តូចចិត្ត គេត្រេកអរ សប្បាយរីករាយ
- យើង , ខ្ញុំមានការឈឺចាប់ តូចចិត្ត គេត្រេកអរ សប្បាយរីករាយ
- យើង , ខ្ញុំត្រូវការស្តារការជោគជ័យឡើងវិញ មិនអនុគ្រោះឡើយ
- បរិយាកាសអាប់អួរសម្រាប់ខ្លួនយើងខ្ញុំ។
២.គ្រោះថ្នាក់ចរារចណ៍បណ្តាលមកពីមួលហេតុមនុស្ស យានយន្ត និងផ្លូវថ្នល់
ក.កត្តាមនុស្ស
- បើកបរក្នុងស្ថានភាពស្រវឹង
- បើកបរលើសល្បឿនកំណត់
- ធ្វេសប្រហែស គ្មានការប្រុងប្រយ័ត្ន
- ព្រហើន
- គ្មានអារម្មណ៍នឹងនរ
- មិនគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍ ឬ ស្លាកសញ្ញាចរាចរណ៍
- មិនពាក់មួកសុវត្ថភាព ឬ ដាក់ខ្សែក្រវ៉ាត់
- ដេកលក់ពេលកំពុងបើកបរ
- រំលោភគំនូសបែងចែកផ្លូវដែលត្រូវបើកបរ
- ខ្វះសុជីវធម៌ក្នុងការបើកបរ
- មានអារម្មណ៍មានះ ចចេស ថ្កើន
- ប្រមាថអ្នកធ្វើចរាចរណ៍ដទៃទៀត
- ផ្ទុកហួសចំណុះ
- ស្លៀកពាក់សំពត់ខ្លី ខោខ្លី គូថខ្លី
- ស្បែកជើងកែងតូចហើយខ្ពស់
- មិនគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍ (ជិះខុសស្តាំង ខុសឆ្វេង ភ្លើងសញ្ញាចរាចរណ៍)
ខ.កត្តាយានយន្ត
- យានយន្តខុសលក្ខណៈបច្ចេកទេស
- យានយន្តមានកង់ស្អិត ចាស់ពេក
- ភ្លើងមិនភ្លឺ ខូចប្រព័ន្ធហ្វ្រាំង
- ខូចប្រព័ន្ធចង្កូត
- គ្មានភ្លើងសញ្ញាសម្រាប់បត់
- អស់ទឹកពីធុង (ធុងទឹក) អស់ប្រេងហ្វ្រាំង អស់ប្រេងចង្កូត
- អស់សាំង ពេលកំពុងបើកបរ
- គ្មានកញ្ចក់មើលក្រោយ
- គ្មានខ្សែក្រវ៉ាត់(រថយន្ត)
គ.កត្តាផ្លូវថ្នល់
- ផ្លូវប្រហេងក្រហូង មានជង្ហុក
- ផ្លូវមានទឹកដក់
- ផ្លូវហ៊ុយ ខ្លាំងពេក (ផ្លូវបត់)
- ផ្លូវចោទពេក (ផ្លូវចំណោទ)
- ផ្លូវកោងខ្លាំងពេក (ផ្លូវបត់)
- ផ្លូវរអិល
- ផ្លូវគ្រប់ដណ្តប់ដោយអ័ព្ឌ
- ផ្លូវគ្របដណ្តប់ដោយដំណក់ភ្លៀងខ្លាំង
- ផ្លូវគ្មានចិញ្ចើម
- ផ្លូវគ្មានស្លាកសញ្ញាចរាចរ
៣.តួនាទីវត្តអារាមចំពោះសហគមន៍
- ឃ្លាំងវប្បធម៌ = រក្សាទំនៀមទំលាប់ប្រពៃណី គម្ពីរក្បួនខ្នាត ក្បូនច្បាប់នានា ក្បួនតម្រាផ្សេងៗ។
- កន្លែងដោះស្រាយទំនាស់ = ដោះស្រាយវិវាទក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការដោយសន្តិវិធី និង ប្រកបដោយ ប្រសិទ្ធភាព ផ្សះផ្សាយបង្រូបបង្រួម ជីកកប់ទំនាស់។ ឧ.ចៅអធិការតែងតែមានឥទ្ធិពលទៅលើឧបាសកឧបាសិការ។
- ប្រភពមូលនិធិសម្រាប់កសាងហេដ្ធារចនាសម្ព័ន្ធតាមរយៈភាគទានឬបុណ្យផ្កាសាមគ្គី ដើម្បីយកប្រាក់កសាងឬជួសជុលផ្លូវលំ សាលារៀន ទំបន់ប្រឡាយ គិលានធ្ធានស្ពានសាលាឆទានជាដើម។
- កសាងកន្លែងព្យាបាលផ្លូវចិត្ត៖ ផ្តល់ប្រឹក្សា ពិគ្រោះយោបល់ រកមធ្យោបាយដោះស្រាយបញ្ហា លំបាកក្នុងគ្រួសារ ឬ ក្នុងសហគមន៍ អប់រំផ្លូវចិត្តតាមរយៈសមាធិ ឬ វិបស្សនាដើម្បីជំរះភាពសៅហ្មមពីក្នុងចិត្ត ផ្តល់ទស្សនៈទាន
- ប្រមូលផ្តុំសាមគ្គី៖ ការជួបជុំបរិស័ទធ្វើបុណ្យ បង្កឱ្យមានសទ្ធាជ្រះថ្លា សប្បុរសធម៌ ករុណាធម៌សាមគ្គីធម៌ តាមផ្លូវកាយចិត្ត បញ្ញា វាចា និង សម្ភារ។
- អប់រំផ្លូវចិត្តដល់យុវជន៖ តាមរយៈការបួស អប់រំសីលធម៌ អហិស្សា អប់រំផ្លូវចិត្តដល់យុវវ័យកុំឱ្យភ្លើតភ្លើន កុំឱ្យ ស្រើបស្រាលឱ្យចេះបង្រូបបង្រួមការវាចា ចិត្ត។
- កន្លែងផ្តល់ចំណេះដឹង៖ នៅតាមជនបទ ទីដាច់ស្រយាល ពីបុរាណ មិនទាន់មានសាលារៀន ចំណេះទូទៅតាមរយៈ ការបួសររៀន សាមណេរ មានលទ្ធភាពរៀនលេខនព្វន្ត រៀនអក្សរររៀនច្បាប់ផ្សេងៗពីរត្តអារាម។
- បន្ទាយបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ៖ បណ្តុះជំនាញជាក់ស្តែងតាមរយៈសកម្មភាព ប្រតិបត្តិ សិប្បកម្មបណ្តុះកូនឈើ ដាំកូនឈើ ធ្វើតុទូ កៅអី...
- មណ្ឌលអប់រំសុខភាព និង អនាម័យ៖ ផឹកទឹកឆ្អិន បន្ទោរបង់ក្នុងបង្គន់ អនាម័យក្នុងការហូបចុក
- មណ្ឌលអប់រំមហាជនទូទៅ៖ ផ្តល់ធម្មទាន ជាសំណងអាមិលទាន ដែលបរិស័ទយកទៅវត្ត ទូន្មានប្រៀនប្រដៅ ក្រើនរំលឹកបរិស័ទឱ្យយល់ដឹងខុសត្រូវ ស្គាល់គុណ ស្គាល់ទោស ស្គាល់បុណ្យ ស្គាល់បាប កុសល និងអកុសល រៀរចាកផុតកិលេស អរិជ្ជា និងតណ្ហា និងផ្សព្វផ្សាយមេត្តាធម៌
- កន្លែងសក្ការៈបូជា៖ តំកល់ពុទ្ធបដិមា តំកល់អដ្ធិធាតុបុព្វការីជន កន្លែងបញ្ចុះសព។
- កន្លែងមានធុរៈមហាជន៖ ឱ្យខ្ចីចាន ឆ្នាំង ខ្ទះ កន្ទេល ខ្នើយ ប្រដាប់ប្រដាប្រើប្រាស់ដទៃទៀតពេលបរិស័ទមាន ធុរៈរវល់ដូចជា ពិធីបុណ្យ អាពាហ៍ពិពាហ៍
- រមណីយដ្ធានលទ្ធកម្ម៖ សម្រាប់ការកំសាន្ត ការលំហែ ការបំបាត់អផ្សុក ជាពិសេសពេលបុណ្យទានដែលមាន ល្បែងប្រជាប្រិយ ឬសិល្បៈកំសាន្ត កន្លែងបន្ធូរអារម្មណ៍ជាដើម។
