សំណួរ-ចម្លើយ រដ្ឋបាលទូទៅ មន្រ្តីរាជការស៊ីវិលនៃក្រសួងមហាផ្ទៃ (ភាគ៤)

សំណួរ

១៦- ចូរនិយាយពីខុសគ្នានៃកំណត់ហេតុនិងរបាយការណ៍ ?

១៧- ដូចម្តេចដែលហៅថាលិខិត?

១៨- តើលិខិតមានប៉ុន្មានអ្វីខ្លះ?

១៩- ដូចម្តេចដែលហៅថាដំណឹង?

២០- តើគេចែកប្រភេទនៃដំណើរជាប៉ុន្មាន? អ្វីខ្លះ?

ចម្លើយ

១៦- ភាពខុសគ្នានៃកំណត់ហេតុនិងរបាយការណ៍ ៖

ក- កំណត់ហេតុ

• កំណត់ហេតុ ជាការរៀបរាប់កិច្ចមួយឬច្រើនក្របខណ្ឌបេសកម្មសកម្ម នគរបាលយុត្តិធម៌ ។
• កំណត់ហេតុ មិនមែនសម្រាប់ប្រកាសពន្យល់ទេគឺការពិតពណ៌នា
• កំណត់ហេតុ ត្រូវសរសេរក្នុងបច្ចុប្បន្នកាល និងចុះកាលបរិច្ឆេទ ហត្ថលេខា ម៉ោងជាក់លាក់នៃការចាប់ផ្តើមនិងបញ្ចប់
• អ្នកសរសេរត្រូវតែបុគ្គលមានសមត្ថកិច្ច  
• កំណត់ហេតុ ពិពណ៌នាដោយគ្មានការបកស្រាយ
• កំណត់ហេតុ ត្រូវគិតអំពីក្របខណ្ឌគតិយុត្តិនៃការស៊ើបអង្កេត ហើយស្ថិតនៅក្រោមទម្រង់ការតឹងរ៉ឹង

ខ- របាយការណ៍

• របាយការណ៍ជម្រាបអង្គហេតុមួយដល់អាជ្ញាធរមួយ ( ឋានុក្រមថ្នាក់ លើ ឬព្រះរាអាជ្ញាឬចៅក្រម)
• របាយការណ៍ត្រូវបានសរសេរក្នុងអតីតកាលចុះកាលបរិច្ឆេទ និងហត្ថលេខា
• របាយការណ៍រំលឹកអំពីរឿងហេតុ និងការសន្និដ្ឋានដែលអាចជាសម្មតិកម្ម
• របាយការណ៍អាចត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយអ្នកមានឋានៈ
• ការសរសេររបាយការណ៍មិនស្ថិតក្រោមទម្រង់ការតឹងរ៉ឹង ដូចកំណត់ហេតុទេ
• ក្នុងក្របខណ្ឌស៊ើប របាយការណ៍ត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីរៀបរាប់ពីប្រតិបត្តិការជារួម ។

១៧- លិខិត គឺត្រូវបានប្រើប្រាស់សម្រាប់ជូនព័ត៌មានដល់ជន ដែលត្រូវមកបកស្រាយបំភ្លឺឬស្នើសុំការអនុញ្ញាតិពីថ្នាក់លើរបស់ខ្លួនឬពីម្ចាស់កាន់កាប់សិទ្ធិនៃលំនៅដ្ឋានណាមួយ ដែលត្រូវបានស្នើសុំដោយមន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌ក្នុងការ ត្រួតពិនិត្យបទល្មើស ឬបញ្ជាក់ពីការពិនិត្យឃើញរបស់អ្នកជំនាញឯកទេសក្នង ការធ្វើកោសវិច័យ ឬស្ថានភាពសុខភាពជនដែលត្រូវបានឃាត់ខ្លួន ។ ជាទូទៅ លិខិតត្រូវបានគេយកមកប្រើប្រាស់ភ្ជាប់លើកិច្ចនីតិវិធីមួយចំនួន ដើម្បីបំពេញ តម្រូវការខាងឯកសាររបស់មន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌ក្នុងការងារកសាងសំណុំរឿងបញ្ជូនទៅស្ថាប័នតុលាការ ។

១៨- លិខិតមានដូចជាគឺ៖

• លិខិតកោះហៅ
• លិខិតស្នើសុំធ្វើការពន្យាពេលនៃការឃាត់ខ្លួន
• លិខិតបញ្ជាក់អំពីសុខភាព
• លិខិតកោសលវិច័យ
• លិខិតយល់ព្រមឲ្យធ្វើការឆែកឆេរ ។ល។

១៩- ដំណឹង គឺជាឯកសារព័ត៌មានដែលឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីការកកើតឡើង និងវិវត្តន៍ប្រែប្រួលរបស់វាដូចជាៈ វត្ថុ សម្ភារៈរឿងហេតុ ឬសកម្មភាពការងារជាក់ស្តែងអ្វីមួយដែលយើងទទួលបាន ។

២០- គេចែកប្រភេទនៃដំណឹងជា៤គឺ៖

• ដំណឹងរាយ
• ដំណឹងសរុប
• ដំណឹងមុនពិត ( ដំណឹងក្លែងក្លាយ)
• ដំណឹងខុស ។ល។

តភាគ