សំនួរ
១. តើឆកាមាវចរមានប៉ុន្មានជាន់ ? អ្វីខ្លះ ?
២ . តើស្រ្តីប្រកបដោយ លក្ខណៈអ្វីខ្លះ ទើបចាស់បុរាណលោកហៅថាស្រ្តីគ្រប់លក្ខណ៍(ល័ក្សណ៍ ) ?
៣. តើបុរសប្រកបដោយលក្ខណៈអ្វីខ្លះ ទើបចាស់បុរាណលោកហៅថាបុរសគ្រប់លក្ខណ៍(ល័ក្សណ៍) ?
៤. តើនិមិត្តសញ្ញានៃក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡាមានរូបសញ្ញាអ្វីខ្លះ ? ហើយមានអត្ថន័យយ៉ាងដូចម្តេច ?
៥. តើការធ្វើនូវសមាធិអាចជួយមនុស្សឲ្យមានអារម្មណ៍ស្ងប់មិនរាយមាយផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់បានល្អ ។ ចូរនិយាយអំពីបច្ចេកទេសនៃលំហាត់ធ្វើសមាធិ ។
ចម្លើយ
១. ឆកាមាវចរជាឋានសួគ៌មាន៦ជាន់គឺ៖
ស្ថានសួគ៌ជាន់ទី១ ជាលំនៅរបស់ចតុលោកបាលនៅលើកំពូលភ្នំព្រះយុគន្ធរ មានសំណេពកាមដូចមនុស្សដែរ
ស្ថានសួគ៌ជាន់ទី២ ជាទីលំនៅរបស់ព្រះឥន្រ្ទនៅលើកំពូលភ្នំព្រះសិនេរុរាជមានសំណេពកាមដូចមនុស្សដែរ
ស្ថានសួគ៌ជាន់ទី៣ ជាទីលំនៅរបស់ព្រះសុយាមទេវរាជនៅខ្ពស់ជាងព្រះអាទិត្យមានសំណេពកាម ស្ទាបអង្អែលគ្នា
ស្ថានសួគ៌ជាន់ទី៤ ជាទីលំនៅរបស់ព្រះសន្តុសិតទេវរាជដោយមានសំណេពកាមដោយចាប់ដៃគ្នា
ស្ថានសួគ៌ជាន់ទី៥ ជាទីលំនៅរបស់ព្រះបរនិម្មិតទេព មានសំណេពកាមដោយការញញឹមដាក់គ្នា
ស្ថានសួគ៌ជាន់ទី៦ ជាទីលំនៅរបស់ ព្រះបរនិម្មិត្តសវគ្គីនិងព្រះមារាធិរាជ ម្ខាងមានសំណេពកាមដោយសម្លឹងដាក់គ្នា ។
២. ស្រ្តីដែលប្រកបដោយលក្ខណៈ៣១ប្រការទើបចាស់បុរាណ ហៅថាស្រ្តីគ្រប់ល័ក្សណ៍គឺ ៖
- មិនចេះអេចអូចនិយាយដើមអ្នកដទៃ
- ចេះគួរសមទទួលមាតាបិតា និងស្វាមី
- ដឹងគុណ តបគុណ មាតាបិតា ញាតិមិត្រទាំងពីរ
- មិនចេះដេកថ្ងៃ
- មិនវង្វេង ភ្លេចខ្លួនភ្លេចក្រោយ
- ចេះថែរក្សាទ្រព្យសម្បត្តិ
- មិនផិតក្បត់ស្វាមី
- មិនចេះប្រច័ណ្ឌស្វាមី
- គ្មានកលមារយា
- មិនរំលាយសក់ឲ្យគេឃើញ
- មានចិត្តអត់ធន់ ធ្ងន់ធ្ងរ
- មានជើងស្រាល មិនតន្រ្តំក្តុងក្តាំង
- មិនឈរ ឬអង្គុយសំញែងកាយឲ្យគេឃើញ
- មិនដើរញ៉ិកញ៉ាក់ កាច់ឬក កាច់រាង
- ចេះសង្រួមភ្នែក មិនក្រឡេករឡមឡាម
- មាននដំណើរល្អ មិនគ្រលែងដើមដៃ
- មានសំលេងតិច តែច្បាស់លាស់
- មិនចេះឡេះឡោះលេងសើច
- មិននិយាយផ្តោះផ្តង់ចំពោះបុរស
- មិនទម្រន់ធ្វើការងារណា ធ្វើទាល់តែហ្យើនោះទេ
- ទៅណាចេះឆាប់ត្រឡប់មកវិញ
- ចេះទុកដាក់អីវ៉ាន់ ក្នុងពេលគួរទុកដាក់
- ចេះរៀបចំផ្ទះសំម្បែង
- ចេះតុបតែង គ្រឿងឧបភោគ បរិភោគ
- ខ្លាចចិត្តស្វាមី មាតាបិតា ហ្យើគោរពតាមឱវាទ
- ឈប់បរិភោគចំណីអាហារមុនមាតាបិតា និងស្វាមី
- បរិភោគ ចំណីអាហារ ក្រោយមាតាបិតានិងស្វាមី
- ត្រូវចូលទទួលទានដំណេកក្រោយស្វាមី
- ត្រូវភ្ញាក់ពីដំណេកមុនសា្វមី
- មានមេត្តា ករុណា ចេះធ្វើបុណ្យទាន ។
៣. បុរសដែលប្រកបដោយលក្ខណៈ២៦ប្រការ ទើបចាស់បុរាណ ហៅថាបុរសគ្រប់ល័ក្សណ៍គឺ៖
- ឧស្សាហ៍ខ្នះខ្នែង ធ្វើនូវកិច្ចការងារសិក្ខារៀនសូត្រមិនប្រកាន់ខ្លួន
- មិនចេះ លួចប្លន់ កេងកិប ឆបោក បញ្ចោត
- មិនឈ្លានពានចំពោះកូនប្រពន្ធអ្នកដទៃ
- មិនរំភើបញាប់ញ័រ ភ័យផ្តេសផ្តាស
- មិននិយាយកុហក ភូតភរ ឲ្យលើសពីការពិត
- មិននិយាយត្រាប់ ឲ្យគេខ្មាស់អៀន
- បានឮដំណឹងអ្វីហើយ វិនិច្ឆ័យសិនទើបជឿជាក្រោយ
- ធ្វើការងារមិនរួសរាន់ពេក មិនយឺតយូរពេក
- មិនចេះនិយាយបំភ្លើស សើចលេង
- ចេះទទួលភ្ញៀវពន្លឺ ( ភ្ញៀវដែលជួយមកបំភ្លឺហេតុការណ៍អ្វីមួយឬតាមធម្មតាគឺភ្ញៀវទាំងពួង )
- មានថ្នាំកែរោគបម្រុង ទុកមិនខ្វះក្នុងពេលត្រូវការ
- មិនប្រាប់ការណ៍សម្ងាត់ដល់អ្នកដទៃ
- មិនផ្ញើររបស់ទុកនិងបុគ្គលដែលមិនគួរផ្ញើរ
- មានចិត្តអត់ធន់ តស៊ូមិនរុញរាចំពោះកិច្ចការ
- មានស្វាមីភ័ក្តិចំពោះនាយចៅហ្វាយរបស់ខ្លួន
- មិនចេះក្រឡិចក្រឡុកចំពោះស្រីក្រមុំ
- ចេះស្គាល់នូវភាពចំណេញ និងស្គាល់ខាត
- រកប្រដាប់តុបតែងខ្លួន ឲ្យភរិយាបុត្រីធីតា និងខ្លួន
- មិនទិញជឿ នូវរបស់ប្រើប្រាស់គ្រប់បែបយ៉ាង
- ដឹងគុណ តបគុណ សរសើរគុណនៃអ្នកមានគុណ
- ចេះអត់ទ្រាំស្គាល់នូវពាក្យសម្តី ស្តីបន្ទោសឬប្រដៅ
- មានកាយ វាចា សមរម្យមិនឆ្គង
- ឲ្យដំណឹងមនុស្សក្នុងផ្ទះ ហ្យើសីមចេញទៅ
- ចេះវាយប្រដៅកូន ដោយរំពាត់យ៉ាងតូច
- ខឹងឆាប់បាត់ មិនចងកំហឹងទុកនៅក្នុងខ្លួន ។
៤. និមិត្តសញ្ញានៃក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡាមានរូបសញ្ញានិងអត្ថន័យដូចតទៅ៖
ព័ទ្ធជារង្វង់តំណាងឲ្យវប្បធម៌ខ្មែរ និងជានិមិត្តរូបនៃស្រទាប់យុវជនខ្មែរដែលកំពុងសិក្សា រៀនសូត្រ អប់រំដែលមានការរីកចម្រើន លូតលាស់ជាផ្លែផ្កា ។
- រង្វង់មូលទ្រភ្លើងគប់ពណ៌មាស
គឺជានិមិត្តរូបនៃវិស័យ កីឡា ដែលមានយុវជន ជាអ្នកទ្រទ្រង់និងបន្តវេនរៀងរហូតទៅ ។
- កាំរស្មីពណ៌មាសតាំងបំភ្លឺឡើងផ្ទៃមេឃ
គឺជាពន្លឺនៃវិជ្ជាអប់រំខាងសតិបញ្ញា ស្មារតី ដល់បងប្អូន ប្រជាជនខ្មែរទូទាំងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ។
- កំណត់ខ្សែពណ៌ផ្ទៃមេឃដែលមានចារឹកអក្សរ«ក្រសួង អប់រំ យុវជន និងកីឡា « ជានិមិត្តរូបតំណាងឲ្យវិស័យអប់រំ សិក្សា ដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយអន្តរជាតិនូវទូទាំងពិភពលោក ។
៥ . បច្ចេកទេសនៃការធ្វើសមាធិមាន ៖
- អង្គុយពែនភ្នែនឬអង្គុយសណ្តូកជើង លើកៅអីដងខ្លួនត្រង់ក៏បានដោយរក្សាការគ្មានចុករួយ
- បន្ទាប់មកធ្វើលំហាត់ដកដង្ហើម និងលំហាត់ពោលពាក្យផ្ទួនៗដូចរៀបរាប់ខាងលើ
- ត្រូវផ្ទង់អារម្មណ៍របស់យើងលើវត្ថុណាមួយ ដែលបានជ្រើសរើសឲ្យដិតជាប់ នៅក្នុងជិតក្នុងរយៈពេលធ្វើសមាធិ ( ផ្កាឈូក ព្រះបដិមា ព្រះធម៌ ជាដើម )
- ការផ្ទង់អារម្មណ៍ត្រូវធ្វើចិត្ត ( មនោ ) ឲ្យជ្រះថ្លារីករាយបំភ្លេចនូវ ទុក្ខកង្វល់នូវរឿងរ៉ាវអវិជ្ជា មានទាំងឡាយដោយប្រុមូលអារម្មណ៍ឲ្យមូលទៅលើវត្ថុដែលបានជ្រើសរើស នោះក្នុងរយៈពេល២ឬ៣នាទីនិងបង្កើតពេលវេលាបន្តិចម្តងៗនៅពេលអនុវត្តលើកក្រោយៗជាបន្តបន្ទាប់ទៀត
- ប្រសិនបើអារម្មណ៍យើងមានការបែកបាក់ទៅគតិ អំពីរឿងអ្វីផ្សេងៗត្រូវព្យាយាមទាញអារម្មណ៍របស់យើង ដោយសន្សឹមៗមកកាន់វត្ថុដែលយើងគិតវិញ
- ការធ្វើសមាធិត្រូវធ្វើនៅពេលដដែលជាប្រចាំ និងនៅទីកន្លែងដែលស្ងប់ស្ងាត់ គ្មានការរំខាន
- គេអាចធ្វើសមាធិពី២នាទី ៣នាទី៥នាទី រហូតដល់២០នាទីឬវែងជាងនេះក៏បាន ។
