សំណួរ-ចម្លើយ ជំពូក២ មេរៀនទី៣ ការសម្របសម្រួលគោលនយោបាយម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច (ភាគ២)

សំណួរ

៧- តើនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាចំណូលថវិកាមានប៉ុន្មានប្រភេទ ? អ្វីខ្លះចូរពន្យល់ ?

៨- តើចំណាយថវិកានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានអ្វីខ្លះ ?

៩- អ្វីទៅជាឱនភាពថវិកា ?

១០- តើឱនភាពថវិកាមានប៉ុន្មានប្រភេទ ?

១១- តើប្រទេសប៉ាគីស្ថានបានជួបវិបត្តិឱនភាពដោយសារអ្វី ?

១២- អ្វីទៅជាការកម្ចីប្រាក់ពីបរទេស ?

ចម្លើយ

៧- នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាចំណូលថវិកាមាន៣ប្រភេទគឺ ៖

+ ចំណូលសារពើពន្ធ

• ពន្ធលើផលទុនប្រាក់ចំណេញ (ប្រាក់បៀវវត្សន៍ សហគ្រាស) ពន្ធលើបេតិកភ័ណ្ឌ (ប្រថាប់ត្រា ការផ្ទេរមរតក)
• ពន្ធផ្ទៃក្នុងលើទ្រព្យសម្បត្តិ (ការយកពន្ធលើការសង់ផ្ទះ ២០,០០០ដុល្លា)
• ចំណូលសារពើពន្ធផ្សេងៗ (ផាកពិន័យអ្នកជាប់ទោសបញ្ញត្តិ)

+ ចំណូលមិនមែនជាសារពើពន្ធ

ផលទុននៃទ្រព្យសម្បត្តិរបស់រដ្ឋ (ផលព្រៃឈើ នេសាទរោងចក្រ អាកាសចរណ៍) ចំណូលមិនមែនជាសារពើពន្ធផ្សេងៗ (ប្រៃសណីយ៍ ទូរគមនាគមន៍ វិទ្យុ ការផ្សព្វផ្សាយ ស្ថានទូត និងចំណូលពីកូតា) ។

+ ចំណូលមូលធន

ចំណូលផ្ទៃក្នុង (ការលក់ទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋ ដីធ្លី ចំណូលពីការខ្ចីបរទេស) ជំនួយពីបរទេស IMF (ដៃគូប្រតិបត្តិការ) កម្ចីពីបរទេស (ដៃគូទ្វេភាគី និងពហុភាគី) ។

៨- ចំណាយថវិកានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានដូចជាឃ ៖

• ចំណាយជាប្រចាំការចំណាយថវិកាចែកចេញជា២គឺ ទី១ រដ្ឋបាលស៊ីវិលដែលជាចំណាយលើប្រាក់បៀវត្សរ៍ និងរដ្ឋបាល​។ ទី២ សន្តិសុខនិងយោធា ចំណាយលើប្រាក់បៀវវត្សរ៍ និងសពាវុធ ។
• ចំណាយការប្រាក់ ការប្រាក់លើប្រាក់កម្ចីក្នុងនិងក្រៅប្រទេសដែលបានផ្តល់ដល់ប្រទេសដែលបានធ្វើជាដៃគូ (សម្ព័ន្ធមិត្ត) ។

៩- ឱនភាពថវិកា គឺជាចំនួនថវិកាដែលរដ្ឋបានចាយលើសចំណូល ។

១០- ឱនភាពថវិកាមាន៣ប្រភេទគឺ ៖

• ការបង្កើតរូបិយវត្ថុ
• កម្ចីក្នុងនិងក្រៅប្រទេស
• ជំនួយពីដៃគូ អ្នកផ្តល់នៃទ្វេភាគី និងពហុភាគី ។

១១- ប្រទេសប៉ាគីស្ថានបានជួបវិបត្តិឱនភាព ដោយសារកង្វះសមត្ថភាពលើនយោបាយនិងគ្រប់គ្រងរដ្ឋលើការចំណាយចរន្តអត្ថប្រយោជន៍បុគ្គលបានចាក់គ្រឹៈយ៉ាងមាំ ការចំណាយទៅលើវិស័យការពារជាតិ​ ចំណាយលើការប្រាក់ច្រើន (ជាប់បំណុល) ។

១២- ការកម្ចីប្រាក់ពីបរទេស គឺជាការប្រើប្រាស់ទុនបម្រុង ផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដើម្បីទ្រទ្រងឱនភាពរូបិយវត្ថុសម្រាប់ឆ្លើយតបទៅនឹងភាពមានអាសន្ន ។