ប្រឡងឆមាសទី១ ថ្នាក់ទី១២ សីលធម៌ - ពលរដ្ឋ (១៩ មីនា ២០១២) (ថ្នាក់វិទ្យាសាស្ត្រ)

ប្រឡងឆមាសទី១ ថ្នាក់ទី១២ សីលធម៌ - ពលរដ្ឋ (១៩ មីនា ២០១២) (ថ្នាក់វិទ្យាសាស្ត្រ)

I.(៧ពិន្ទុ) ការយល់់សប្តិជាអ្វី? តើការយល់សប្តិមានប៉ុន្មានប្រភេទ? ចូររៀបរាប់និងពន្យល់។

II.(៨ពិន្ទុ) ចូររៀបរាប់ពីលក្ខណៈខុសគ្នារវាងសភាវគតិ និង ទម្លាប់។

III.(១០ពិន្ទុ) មង្គលទី១៥គឺការបរិច្ចាគទាន។ តើ “ទាន” ក្នុងមង្គលទី១៥នេះសំដៅលើទានអ្វីខ្លះ? ចូររៀបរាប់និងពន្យល់។

IV.(១០ពិន្ទុ) កាលណាគេធ្វើដំណើរនៅពេលយប់ហើយជួបប្រទះនឹងភ្លើងចង្កៀងរថយន្ត បង្កើតបានជាឥន្ទ្រីយារម្មណ៍មួយ។ តើដំណើរកើតឥន្ទ្រីយារម្មណ៍មួយនេះត្រូវឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលណាខ្លះ? ចូរពន្យល់តាមជាក់ស្តែង។

V.(១៥ពិន្ទុ) តើលក្ខខណ្ឌក្នុងខ្លួនអវិជ្ជមានណាខ្លះដែលជាឧបសគ្គដល់កំណើតឆន្ទះ?

ចម្លើយ

I.(៧ពិន្ទុ) ការយល់់សប្តិជាអ្វី? តើការយល់សប្តិមានប៉ុន្មានប្រភេទ? ចូររៀបរាប់និងពន្យល់។

• យល់សប្តិ ជាសំណង់រូបភាពប្រកបដោយលក្ខណៈវត្ថុវិស័យភាពដែលកើតឡើងនៅពេលដែលសរីរាង្គឥន្ទ្រីយ៍លង់ក្នុងដំណេក។
• យល់សប្តិមាន២ប្រភេទគ៖

១.ការយល់សប្តិប្រត្យក្សដែលកើតពីឥន្ទ្រីយារម្មណ៍បច្ចុប្បន្ន។

២.ការយល់សប្តិមនោគតិដែលកើតឡើងពីអនុស្សាវរីយ៍ផ្សេងៗ។

II.(៨ពិន្ទុ) ចូររៀបរាប់ពីលក្ខណៈខុសគ្នារវាងសភាវគតិ និង ទម្លាប់។

លក្ខណៈខុសគ្នារវាងសភាវគតិ និងទម្លាប់ៈ

សភាវគតិ

• ប្រព្រឹត្តដដែលៗពីកំណើតរបស់សត្វ
• ជាឯកទេសចង្អៀតចង្អល់ រឹងត្អឹង ងងឹតងងល់
• មិនរីកចម្លើន។

ទម្លាប់

• ការហាត់រៀននិងចេះដោះស្រាយបញ្ហាចំពោះមុខ
• អាចបត់បែននិងរស់រវើក
• ជាឫសគល់នៃបញ្ញា។

III.(១០ពិន្ទុ) មង្គលទី១៥គឺការបរិច្ចាគទាន។ តើ “ទាន” ក្នុងមង្គលទី១៥នេះសំដៅលើទានអ្វីខ្លះ? ចូររៀបរាប់និងពន្យល់។

• មង្គលទី១៥ គឺការបរិច្ចាគទាន។ ទានក្នុងមង្គលទី១៥មានន័យថាការចែករំលែកជា គ្រឿងដណ្តប់ គ្រឿងបរិភោគ គ្រឿងស្នាក់អាស្រ័យ និងថ្នាំសម្រាប់ព្យាបាលរោគដល់ជនណាមួយហៅថា អាមិសទាន។

ឯការផ្តល់ដំបូន្មានដល់ជនណាឱ្យស្គាល់ខុសត្រូវ ស្គាល់បុណ្យបាប ជាដើម ហៅថា ធម្មទាន។

IV.(១០ពិន្ទុ) កាលណាគេធ្វើដំណើរនៅពេលយប់ហើយជួបប្រទះនឹងភ្លើងចង្កៀងរថយន្ត បង្កើតបានជាឥន្ទ្រីយារម្មណ៍មួយ។ តើដំណើរកើតឥន្ទ្រីយារម្មណ៍មួយនេះត្រូវឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលណាខ្លះ? ចូរពន្យល់តាមជាក់ស្តែង។

កាលណាគេធ្វើដំណើរនៅពេលយប់ហើយជួបប្រទះនឹងពន្ទឺភ្លើងចង្កៀងរថយន្តបង្កើតបានឥន្ទ្រីយារម្មណ័មួយ។ ដំណើរឥន្ទ្រីយារម្មណ៍ មួយនេះត្រូវឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលរូបវិទ្យា និង ចិត្តវិទ្យា។

• ដំណាក់រូបវិទ្យាៈ ការឃើញពន្លឺ ប៉ះកំដៅ ទទួលសំឡេង។
• ដំណាក់ចិត្តវិទ្យាៈ ការវាយតម្លៃរបស់ខួរក្បាលទៅលើរំញោច ដែលអាចកំណត់ថាជាអ្វីមួយបង្កើតបានជាបាតុភូតមួយដែល ហៅថា ឥន្ទ្រីយារម្មណ៍។

V.(១៥ពិន្ទុ) តើលក្ខខណ្ឌក្នុងខ្លួនអវិជ្ជមានណាខ្លះដែលជាឧបសគ្គដល់កំណើតឆន្ទះ?

លក្ខខណ្ឌក្នុងខ្លួនអវិជ្ជមានដែលជាឧបសគ្គដល់កំណើតឆន្ទៈគឺ៖

• កត្តាសរីរាង្គៈ សុខភាពមិនល្អ មានជំងឺជាប្រចាំ បញ្ហាផ្លូវចិត្ត
• កត្តាបញ្ញាៈ ភាពមិនភ្លឺស្វាង ការចាប់យកបានតិចតួច ខ្សោយបញ្ញា
• កត្តាសញ្ចេតនាៈ សេចក្តីរំភើប ចំណង់ចំណូលចិត្ត និងអំពើសភាវគតិ ឬឆន្ទៈ។