សេចក្ដីសុខ និងសេចក្ដីទុកកើតមានដល់បុគ្គលដែលជាអ្នកប្រព្រឹត្ត ។ ពន្យល់ដោយលើកឧទាហរណ៍ តាមផ្លូវលោក និងផ្លូវធម៌ ។
ពន្យល់ពាក្យ ៖
- សុខ ៖ សប្បាយរីករាយ សុខស្រួល ស្រណុកចិត្ត ឧទាហរណ៍ សេចក្តីសុខតាមផ្លូវចិត្តមាន៥ យ៉ាងគឺ
សុខកើតពីការមានទ្រព្យ
- សុខកើតពីការបរិភោគ និងមានរបស់ប្រើប្រាស់គ្រប់បែបយ៉ាង
- សុខព្រោះមិនជំពាក់បំណុលគេ
- សុខព្រោះធ្វើការងារសុចចរិត
- សុខព្រោះគ្មានទំនាស់ គ្មានអសន្ដិសុខ
សេចក្ដីសុខតាមផ្លូវធម៌
- បាណតិបាតា (ហាមបំផ្លាញជីវិតសត្វលោក)
- អទិន្ទាទានា (ហាមលួច)
- កាមេសុមិច្ឆាចារា (ហាមលួចប្រពន្ធកូនអ្នកដទៃ)
- សុរាមេរាយ (ហាមផឹកគ្រឿងស្រវឹង)
- ទុក្ខ សេចក្ដីលំបាកវេទនា សេចក្ដីព្រួយ ឧទាហរណ៍ សេចក្ដីទុកតាមផ្លូវលោកមាន៥ គឺ ៖
- ទុក្ខព្រោះស្រេកឃ្លាន
- ទុក្ខព្រោះរកស៊ីមិនបាន អត់ការងារធ្វើ
- ទុក្ខព្រោះអសន្ដិភាព គ្មានសុវត្តិភាព
- ទុក្ខព្រោះមានសង្រ្គាមឥតឈប់ឈរ ។ ចំណែកឯសេចក្ដីទុក្ខតាមផ្លូវធម៌គ្មានទេ ព្រោះធម៌នាំឪ្យមនុស្សមានសេចក្ដីសុខ ។