សំណួរ
១. ហេតុអ្វីបានជាអ្នកចង់ក្លាយជាគ្រូបង្រៀន ?
២. តើពាក្យគរុនិស្សិតមានន័យដូចម្តេច ? តើអ្នកត្រូវប្រកាន់អាកប្បកិរិយាបែបណាក្នុងពេលបណ្តុះបណ្តាលនៅមហាវិទ្យាល័យគរុកោសល្យ ?
៣. អ្វីជាជាបេតិកភណ្ឌ័ ? តើអ្នកត្រូវមានអាកប្បកិរិយាបែបណាខ្លះ ? ចំពោះបេតិកភណ្ឌ័ជាតិ ? ហេតុអ្វី ?
៤. ការសិក្សាវប្បធម៌ អរិយធម៌ខ្មែរគឺការបណ្តុះបណ្តាលនូវគំនិតឧត្តមគតិ និងអត្តសញ្ញាណជាតិខ្លួន ឱ្យដល់កូនខ្មែរ ។ ចូរពន្យល់ ?
៥. តើយុវជនត្រូវស្វែងរកការថែរក្សាជីវិតឱ្យល្អប្រសើរតាមវិធីឬលក្ខណៈអ្វីខ្លះ ?
ចម្លើយ
១. ពីព្រោះចង់ ៖
- ចង់ឱ្យយុវជន ជាអ្នកបន្តវេណពីមនុស្សចាស់ធ្វើការអភិវឌ្ឍខ្លួនជាពលរដ្ឋល្អ ដែលជាទីសង្ឃឹម និងសរសទ្រងប្រទេសជាតិ
- អប់រំឱ្យមានចំណេះដឹងទូលំទូលាយអប់រំឱ្យមានសីលធម៌ល្អនិងគុណធម៌ល្អ
- អប់រំឱ្យមានលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ត្រនិងបច្ចេកទេសជឿនលឿន
- អប់រំឱ្យមានការគោរពសិទ្ធិគ្នាទៅវិញទៅមកមានលក្ខណៈប្រធិបតេយ្យ
- អប់រំឱ្យមានមនសិការខ្ពស់ចំពោះប្រទេសជាតិ
- អប់រំឱ្យមានសាមគ្គីភាពល្អ
- អប់រំឱ្យមានសាមគ្គីភាពល្អ
- អប់រំឱ្យមានល្បិច និងវិធីសាស្រ្តក្នុងការផ្តល់ចំណេះដឹងដល់មនុស្សជំនាន់ក្រោយឱ្យក្លាយជាមនុស្សល្អ
- ខិតខំស្រាវជ្រាវចំណេះដឹងថ្មី បទពិសោធល្អៗ សម្រាប់អ្នកក្រោយៗ
- ចេះស្វ័យអភិវឌ្ឍខ្លួនឯងឥតឈប់ឈរ ។
២. គរុ=គ្រូ=គំរូ
- និស្សិត= អ្នករៀនដែលនៅក្នុងការគ្រប់គ្រងនៃគ្រូឬអ្នករៀនមានកម្រិតយល់ដឹងខ្ពស់
- គរុនិស្សិត =ជាអ្នករៀនផ្នែកច្បាប់គរុកោសល្យ
- ជាអ្នករៀនមុខវិជ្ជាជីវៈផ្នែកខាងគ្រូបង្រៀន ក្នុងពេលបណ្តុះបណ្តាល យើងត្រូវប្រកាន់អាកប្បកិរិយាដូចជា ៖ យកចិត្តទុកដាក់តាមដានគិតសង្កេតត្រិះរិះពិចារណាវិភាគធ្វើសំយោគ លើប្រធានបទនីមួយៗដែលលោកសាស្រ្តចារ្យដាក់ឱ្យ ។
- ខិតខំប្តូរយោបល់ផ្តល់មតិ ស្តាប់ការណែនាំរបស់គណៈគ្រប់គ្រងខិតខំត្រងត្រាប់ស្តាប់រាល់ពុទ្ធិទាំងឡាយដែលសាស្រ្តចារ្យផ្តល់ឱ្យដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាក្នុងមេរៀនខិតខំបំពេញការងារដែលសាលាប្រគល់ឱ្យដូចជាកិច្ចការស្រាវជ្រាវ ការតាំងពិរពណ៍ ។
- ចេះស្វ័យវាយតម្លៃនិងកែលំអរអោយទាន់ពេលវេលាដើម្បីឱ្យក្លាយជាគរុនិស្សិតល្អ គ្រូបង្រៀនល្អទៅអនាគត ។
- ខិតខំស្រាវជ្រាវដកស្រង់បទពិសោធល្អក្នុងការរៀននិងបង្រៀន ។
៣. បេតិកភណ្ឌ័ ជាទ្រព្យសម្បត្តិ ឬជាកេរមរតដែលមានជាប់មកពីខាងឪពុក ។ បេតិកភណ្ឌ័ជាតិ ជាទ្រព្យសម្បត្តិឬជាកេរមរតរបស់ជាតិ ។ យើងត្រូវមានអាកប្បកិរិយាចំពោះបេតិកភណ្ឌ័ជាតិដូចជា ៖ ថែរក្សា និងការពារឱ្យបានគង់វង្ស ទប់ស្កាត់គ្រប់រូបភាពដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ឬបំផ្លិចបំផ្លាញ លើកស្ទួយនូវតម្លៃបេតិកភណ្ឌ័ជាតិខិតខំបង្កើតស្នាដៃ និងផ្សព្វផ្សាយគ្រប់រូបភាពអប់រំប្រជាពលរដ្ឋឱ្យយល់ដឹងពីតម្លៃបេតិបភណ្ឌ័ជាតិ បានជាយើងចាំបាច់ ត្រូវមានអាកប្បកិរិយាចំពោះបេតិកភណ្ឌ័ព្រោះ ៖
- បេតិកភណ្ឌ័ជាតិ ជាព្រលឹងជាតិ
- បេតិកភណ្ឌ័ជាតិ ជាអត្តសញ្ញាណជាតិ ។
៤. ការសិក្សាវប្បធម៌ អរិយធម៌ខ្មែរគឺធ្វើឱ្យកូនខ្មែរយើងបានស្គាល់ពីប្រភពលក្ខណៈ និងតម្លៃពីវប្បធម៌ដែលជាដួងព្រលឹងរបស់ជាតិខ្មែរបានច្បាស់លាស់ ។ ឧត្តមគតិជាតិ ជាទឹកចិត្តដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ ដ៏ល្អប្រពៃដែលផុសចេញពីបេះដូងរបស់មនុស្ស ម្នាក់ៗ ។ អត្តសញ្ញាណជាតិ សំដៅទៅលើអ្វីៗដែលមានលក្ខណៈសំគាល់ ជារបស់ជាតិខ្មែរ ដូចជា ឈ្មោះមនុស្ស ទីកន្លែង ទឹកដី ភាសាខ្មែរ សំលៀកបំពាក់របៀបខ្មែរ ធម្មជាតិ សិល្បៈល្បែងប្រជាប្រិយ ។ ឧត្តមគតិជាតិនិងអត្តសញ្ញាណជាតិ ឱ្យយើងស្គាល់អំពីសារៈសំខាន់នៃអត្តសញ្ញាណជាតិដូចជា ៖
- ស្គាល់ពីតម្លៃនៃអរិយធម៌ជាតិ
- យល់ដឹងស៊ីជម្រៅ និងចេះថែរក្សាការពារព្រលឹងជាតិឱ្យបានគង់វង្ស
- ស្គាល់ពីអត្តចរិតពិតរបស់ជាតិ
- មានជំហរស្រលាញ់ពេញចិត្ត និងឧត្តមគតិដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់ជាតិ
- ចេះថែរក្សាអត្តសញ្ញាណជាតិខ្មែរ
- មានវិធានការទប់ស្កាត់នូវអ្វីដែលអសកម្មមិនល្អចំពោះអត្តសញ្ញាណជាតិ ។
៥. តាមវិធី ឬលក្ខណៈដូចតទៅ ៖
- ត្រូវចេះរៀបចំផែនការគ្រួសារ
- មិនត្រូវរៀបការនៅវ័យក្មេងពេកនិងការរួមភេទ ដោយគ្មានការពិចារណាដែលនាំឱ្យទទួលផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរ
- ត្រូវសម្រេចចិត្តឱ្យបានត្រឹមត្រូវមុននឹងរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ព្រោះជាជម្រើស់នៃជីវិតសុភមង្គល
- មានទំនួលខុសត្រូវច្បាស់លាស់អំពីចំនួនកូន ដើម្បីធានាសុវត្ថិភាព
- ចៀសវាងការមានផ្ទៃពោះឆាប់ញឹកញាប់ព្រោះនាំឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត
- បំបាត់អំពើហិង្សាគ្រប់យ៉ាងលើស្រ្តី
- បំប៉នចំណីអាហារដល់ស្រ្តីពេលមានផ្ទៃពោះ និងអំឡុងពេលអំបៅដោះ
- មិនត្រូវប្រព្រឹត្តអំពើពាលាអាវាសែស្រីស្រាល្បែងស៊ីសងថ្នាំញៀនជាដើម
- មានលំហាត់ប្រាណជាប្រចាំ
- រក្សាអនាម័យឱ្យល្អ ហូបស្អាត ផឹកស្អាត រស់នៅប្រកបដោយអនាម័យ ។