សំនួរ
១. ពណ៌នានាទីរបស់ប្រដាប់បន្តពូជមនុស្សប្រុសនិងស្រី ។
២. តើមានអ្វីកើតឡើងក្នុងវគ្គនីមួយៗនៃវដ្តអូវែ ៕
៣. ដូចម្តេចដែលហៅថាភាពគ្រប់ការ ។
៤. ពណ៌នាពីលំនាំនៃការបង្កកំណើត ?
៥. តើសុកមាននាទីដូចម្តេចខ្លះ ?
ចម្លើយ
១. ប្រដាប់បន្តពូជមនុស្សប្រុសនិងស្រីមាននាទីផលិតស្តុកទុកចិញ្ចឹមនិងបញ្ចេញកាម៉ែត ។
២. វគ្គនីមួយៗនៃវដ្តអូវែៈ
- វគ្គផូគុលៈ ក្នុងវ័យអំប្រ៊ីយ៉ុងអូវែនីមួយៗមានផូលីគុលដើមមានចំនួនធំ ។ នៅវ័យគ្រប់ការពី ៣ ទៅ៤ ខែមុនខែមានរដូវផូលីគុលដើមវិវត្ត ( កើនមាឌ )រហូតដល់ផូលីគុលប្រហោង ។ នៅដើមវគ្គផូលីគុល ក្នុងអូវែនីមួយៗមានផូលីគុលប្រហោងចំនួន ១០ ។ ក្នុងចំណោមផូលីគុលប្រហោងទាំងនោះមានផូលីគុលប្រហោងតែមួយប៉ុណ្ណោះដែលវិវត្តន៍រហ័សជាងគេ ក្នុងរយៈពេលតែ២ទៅ៣ថ្ងៃ ( ផូលីគុលដឺ ក្រាប ) ហើយវាក៏បញ្ចប់កាតវិវត្តនៅចុងដំណាក់កាលទី១ ( វគ្គផូលីគុល ) នៃវគ្គរដូវ ។ ចំណែកឯផូលីគុលដទៃទៀតស្វីតបាត់អស់ ។
- ដំណើរអូវុលៈ ក្រោមអំពើរបស់អង់ស៊ីមផ្ទៃរបស់អូវុល និងស្រទាប់កោសិកាផូលីគុលប្រែជាស្តើងហើយធ្លាយ ។ ផូលីគុលទុំបញ្ចេញការម៉ែតញី ។ បន្ទាប់មកកាម៉ែតញីធ្វើដំណើរតាមដៃស្បូនដែលនៅទីនោះមានការបង្កកំណើតប្រសិនបើជួបនិងស្ពែម៉ាតូសូអ៊ីត ។ ប្រសិនបើមិនបានបង្កកំណើតទេវានិងងាប់ ហើយបញ្ចេ្ញចោលក្រោមទម្រង់ជាអូវ៉ុលស៊ីត II តាមឈាមរដូវ ។
- វគ្គលុយតេអ៊ិចៈ មានការប្រមូលផ្តុំលីពីតនិងជាតិពណ៌លឿងក្នុងកោសិកាផូលីគុលរបស់ផូលីគុលដែលផ្ទុះបែកហើយបង្កើតបានជាអង្គលឿង ។ អង្គលឿងចាប់ផ្តើមផលិតអរម៉ូនប្រសេស្តេរ៉ូន និងអឺស្រា្តឌីយ៉ូតិចតួច ។ ប្រសិនបើគ្មានការបង្កកំណើតតេ អង្គលឿងរលាយបាត់បន្តិចម្តងៗរហូតនៅសល់តែសំណាកតូចមួយនៅលើផ្ទៃអូវែ ។ បន្ទាប់មកវដ្តរដូវថ្មីចាប់ផ្តើមឡើង ។
៣. ដែលហៅថាភាពគ្រប់ការ គឺជាដំណាក់កាលដែលសារពាង្គកាយអាចបន្តពូជបាន ។
៤. លំនាំនៃការបង្កកំណើតៈ ការបង្កកំណើតប្រព្រឹត្តទៅនៅផ្នែកខាងចុងនៃដៃស្បូនក្បែរអូវែ ។ ការបង្កកំណើតរបស់មនុស្សឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលដូចជាៈ
- ការឆ្លងកាត់ស្រោមរបស់អូវ៉ូស៊ីត
- ការជ្រៀតចូលនៃស្ពែម៉ាតូសូអ៊ីតនិងប្រតិកម្មអូវ៉ូស៊ីត II
- ការរលាយចូលគ្នានៃណ្វៃយ៉ូ ។
៥. សុកមាននាទីបណ្តូរសារធាតុចិញ្ចឹម O2 កាកសំណល់និង CO2 រវាងម្តាយនិងអំប្រ៊ីយ៉ុង ។