បញ្ញារបស់មនុស្សមានពីរ បែបគឺ ៖
- បញ្ញាខាងវោហា
- បញ្ញាខាងគិតគូរ
- បញ្ញាខាងការងារ
- បញ្ញាខាងប៉ាន់ប្រមាណ
- បញ្ញាខាងការចង់ចាំ
- បញ្ញាខាងគិត និងដោះស្រាយ
- បញ្ញាខាងទទួលស្គាល់
បញ្ញាទាំងពីរចែកចេញជា ២ប្រភេទគឺ ៖
- បញ្ញាប្រតិបត្តិៈ សម្បទាចាប់បាននូវទំនាក់ទំនងរវាងវត្ថុក្នុងតថៈរូបីនៃបច្ចុប្បន្នភាព
- បញ្ញាទ្រឹស្តីៈ សម្បទាចាប់បាននូវទំនាក់ទំនងរវាងគំនិត
បញ្ញាចែកចេញជា៣កម្រិតគឺ ៖
- កម្រិតធម្មតា ហៅថាសម្បទា
- កម្រិតខ្ពស់ ហៅថាកោសល្យ
- កម្រិតខ្ពស់បំផុត ហៅថាទេពកោសល្យ ។