ក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ គេបែងចែកអំណាសំខាន់ៗជាបីគឺ អំណាចនីតិបញ្ញាត្តិ អំណាចនីតិប្រតិបត្តិ និងអំណាចតុលាការ ។
ក. អំណាចនីតិបញ្ញាត្តិ
- តំណាងដោយរដ្ឋសភានិងព្រឹទ្ធសភាមានតួនាទីកសាងច្បាប់ (ជាអ្នកគិត) ។
- អំណាចនីតិប្រតិបត្តិ ៖ តំណាងដោយរដ្ឋាភិបាល មានតួនាទីអនុវត្ត និងការពារច្បាប់ (ជាអ្នកគូ) ។
- អំណាចតុលាការ ៖ តំណាងដោយសាលាជំរះក្តីមានតួនាទីរកយុត្តិធម៌ជូនសង្គមមនុស្ស (ជាអ្នកវិនិច្ច័យ) ។
- អំណាចទាំងបីពុំមានអំណាចណាមួយអាចទៅជំនួសអំណាចណាមួយបានឡើយទោះស្ថិតក្នុងករណីណាក៏ដោយ ។
ខ. ប្រៀបអំណាចរបស់សភាលើរដ្ឋាភិបាល
- សភាមានអំណាចអនុម័តលើការតែងតាំងគណរដ្ឋមន្ត្រីដែលប្រមុខរដ្ឋាភិបាលបានស្នើឡើង
- សភាជាអ្នកសម្រេចលើគម្រោងថវិកាចំណាយដែលរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ស្នើ
- សភាមានអំណាចដកដូរបុណ្យសក្តិមន្ត្រីណាដែលប្រព្រឹត្តខុស (សមាជិករដ្ឋាភិបាល) ។
ប្រៀបអំណាចរបស់រដ្ឋាភិបាលលើសភា
- រដ្ឋាភិបាលមានអំណាចចាប់ខ្លួនសមាជិកសភាណាដែលប្រព្រឹត្តបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌជាក់ស្តែង ។
ប្រៀបអំណាចរបស់រដ្ឋាភិបាលលើតុលាការ
- រដ្ឋាភិបាលមានសិទ្ធិអំណាចចាប់ខ្លួនចៅក្រមណាដែលប្រព្រឹត្តបទល្មើស ។
ប្រៀបអំណាចតុលាការលើរដ្ឋាភិបាល ។
- តុលាការមានអំណាចចោទប្រកាន់ និងវិនិច្ច័យទោសចំពោះសមាជិក ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់ ។
ប្រៀបអំណាចតុលាការលើសភា
- តុលាការមានអំណាចចោទប្រកាន់និងវិនិច្ច័យទៅសចំពោះសមាជិកសភាណាដែលប្រព្រឹត្តល្មើស ។
ប្រៀបអំណាចរបស់សភាលើតុលាការ
- ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញាមានអំណាចប្រកាសបដិសេធច្បាប់ ឬសេចក្តីព្រាងច្បាប់ខ្វះធម្មនុញ្ញភាព សរុបមក អំណាចទាំងបីនៅក្នុងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅដាច់ដោយឡែកពីគ្នា ហើយមានប្រៀបលើគ្នាទៅវិញទៅមក និងមានអន្តរកម្មវិធីគឺមានទំនាក់ទំនង និងត្រួតពិនិត្យគ្នាទៅវិញទៅមកតាមទិសដៅតែមួយគឺ បម្រើជាតិ និងប្រជាជន ។
