សំណួរ
១. តើពីធិប្រពៃណីនានារបស់ជនជាតិខ្មែរប្រចាំ ១២ ខែ ពិធីអ្វីខ្លះ ?
២. ដើម្បីឪ្យព្រះពុទ្ធសាសនាបានតាំងនៅគ្រប់ ៥០០០ព្រះវស្សានិងអាចបន្ដទៅទៀត តើពុទ្ធសាសនាចាំបាច់ត្រូវអនុវត្តដូចម្ដេចខ្លះ ?
៣. តើការស្រុតការចុះនៃសីលធម៌ក្នុងសង្គមពេលនេះបណ្ដាលមកពីមូលហេតុអ្វី ?
៤. ហេតុអ្វីបានជាគេនិយាយថាសាសនា និងសង្គមមានទំនាក់ទំនងគ្នាយ៉ាងជិតសិទ្ធិមិនអាចកាត់ផ្ដាច់បាន ?
៥. តើវិជ្ជាស្ថានពុទ្ធសាសនាបណ្ឌិតកើតឡើងនៅពេលណា ? មានគោលបំណងសំខាន់អ្វីខ្លះ ?
ចម្លើយ
១. ពិធីប្រពៃណីនានារបស់ជនជាតិខ្មែរប្រចាំ ១២ ខែ មានដូចជា ៖
- ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំ
- ពិធីបុណ្យឡើងអ្នកតា
- ព្រះរាជធិជីបុណ្យច្រត់ព្រះនង្គ័ល
- ពិធីបុណ្យពិសាខបូជា
- ពិធីបំបួសនាគ
- ពិធីចូលព្រះវស្សា
- ពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ
- ពិធីបុណ្យចេញវស្សា
- ពិធីបុណ្យកថិនទាន
- ពិធីបុណ្យអុំទូក បណ្ដែកប្រទីប
- ពិធីបុណ្យសំពះព្រះខែ និងអកអំបុក
- ពិធីបុណ្យមាឃបូជា
- ពិធីបង្ហើរខ្លែង ។
២. ដើម្បីឪ្យព្រះសាសនាបានតាំងនៅគ្រប់ ៥០០០ព្រះវស្សា និងអាចបន្ដទៅទៀតពុទ្ធសាសនិកចាំបាច់ត្រូវអនុវត្តដូចជា ៖
- ស្ដាប់ធម៌ដោយគោរព
- រៀនធម៌ដោយគោរព
- ទ្រទ្រង់ធម៌ដោយគោរព
- ពិចារណានូវសេចក្ដីធម៌ទាំងឡាយដែលខ្លួនទ្រទ្រង់ដោយគោរព
- ដឹងខ្លឹមសារព្រះធម៌ហើយត្រូវប្រតិបត្តិដោយសេចក្ដីគោរព ។
៣. ការស្រុតនៃសីលធម៌ក្នុងសង្គមខ្មែរនាពេលនេះបណ្ដាលមកពីមូលហេតុដូចជា ៖
- ការហូបចូលនៃវប្បធម៌ប្រតិកិរិយាពុំអាចទប់ទល់បាន
- ការទន់ខ្សោយផ្នែកសេដ្ខកិច្ចសង្គម
- ភាពមិនចុះសម្រួលគ្នានៃមជ្ឈដ្ឋានអប់រំទាំងបីគឺ សាលារៀន គ្រួសារ និងគសង្គមជាតិ
- ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងក្នុងសង្គមពុំទាន់យុត្តិធម៌ និងតម្លាភាពទាំងស្រុង
- មូលដ្ឋានអប់រំមជ្ឈមណ្ឌលកែប្រែបណ្ដុះបណ្ដាលផ្នត់គំនិត និងបង្កើតសកម្មភាពវិជ្ជាជីវៈពុំទាន់មានកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍ធនធាននមនុស្សបានទូលំទូលាយស្កុកស្តម្ភ
- ផលប៉ះពាល់ស្ថានភាពលើពិភពលោក
- ជនគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈក្នុងសង្គមមើលបំណាំគ្នា មិនព្រមសាមគ្គីគ្នាឪ្យស្អិតរមួត លុបបំបាត់អំពើអសីលធម៌ ។
៤. បានជាគេនិយាយថាសាសនា និងសង្កមមានទំនាក់ទំនងគ្នាយ៉ាងជិតសិទ្ធិមិនអាចកាត់ផ្ដាច់បានពីព្រោះ ៖
- ដឹកនាំមនុស្សទូទៅឪ្យចេះជួយថែរក្សាបរិស្ថានធម្មជាតិពិសេសព្រៃឈើ សត្វ ទឹក និងបរិយាកាស
- ចូលរួមទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលនៃជំងឺឆ្លងផ្សេងៗដែលនាំបង្កឪ្យមានមនុស្សស្លាប់ និងកើតមានការរើសអើងក្នុងនោះជំងឺអេដស៍
- បង្វែរមនុស្សទូទៅឪ្យគិតគូរទៅដល់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ខកិច្ច ការអប់រំនិងការថែទាំសុខភាព ការគាំទ្រលើតំកើងសិទ្ធិស្រ្ដីទូទៅកុំឪ្យទទួលរងគ្រោះថ្នាក់ដោយប្រការផ្សេងៗរាប់ពុំអស់នោះតទៅទៀត
- ជួយរកមធ្យោបាយបញ្ជៀសមនុស្សពីគ្រោះថ្នាក់ ទុរភិក្ស អំពើអយុត្តិធម៌ ផ្សេងៗដែលកំពុងកើតមាននៅក្នុងសង្គម
- ជួយអប់រំចិត្តមនុស្សចេះដោយដោះស្រាយបញ្ហាជំលោះដោយចរចារដោយអហិង្សគឺចង់បានបញ្ចៀសមនុស្សពីសង្រ្គាមតូចធំទាំងឡាយ
- ជួយស្រាយបញ្ហាអប់រំ បញ្ជាសង្គមកិច្ចក្នុងបំណងលើកស្ទួយសមត្ថភាពនិងភាពរស់នៅរបស់មនុស្សឪ្យខ្ពស់ត្រដែតគ្រប់ៗគ្នា ។
៥. វិជ្ជាស្ថានពុទ្ធសាសនាបណ្ឌិតកើតឡើងនៅរាជធានីភ្នំពេញ ទី ២៥ ខែមករា ឆ្នាំ ១៩៣០ ។ មានគោលបំណងដូចជា ៖
- ដើម្បីស្រាវជ្រាវរកគម្ពីរ ដីការ ក្បួនច្បាប់ខ្មែរបុរាណថែរក្សាទុកកុំឪ្យវិនាសបាត់បង់
- ដើម្បីរកគម្ពីរក្បួនខនាតបរទេសរកមកជំនួស ក្បូនខ្នាតច្បាប់ទាំងផ្លូវលោក និងផ្លូវធម៌ជាការលើលតម្លើងវិស័យអក្សរសាស្រ្ដ បំពេញសេចក្ដីត្រូវការរបស់យើងដែលខ្វះខាត ។
- ដើម្បីចាត់ការបោះពុម្ភផ្សាយនូវគម្ពីរដីកា ក្បូនខ្នាតទាំងផ្លូវលោក និងផ្លូវធម៌ជាការលើកតម្កើងអក្សរសាស្រ្ដជាតិ ប្រយោជន៍ឪ្យពលរដ្ឋយើងមានការចេះដឹងទូលាយបរិបូរឡើង ។
- ដើម្បីរៀបចំលើព្រះពុទ្ធសាសនា ឪ្យរឿងកើតឡើងដោយការពង្រីកការសិក្សាព្រះធម៌វិន័យឪ្យបានផ្សាយ ទូលាយទៅគ្រប់ខេត្ត ក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
- ដើម្បីរៀបចំប្រែព្រះតៃបិដក ហើយចាត់ការបោះពុម្ភជាភាសាបាលី ។
