វិញ្ញាសាវប្បធម៌ប្រឡងប្រណាំងប្រជែងការយល់ដឹងពីសិទ្ធិមនុស្ស ( វិញ្ញាសាទី ១៥ )

សំណូរ  

១. សិទ្ធិនារីក្នុងការទទួលកិច្ចការពារពីការកេងប្រវ័ញ្ចសូមបកស្រាយបំភ្លឺ  ។

២. ការងារក្នុងផ្ទះ(មេផ្ទះ) មិនបានប្រាក់កម្រៃ និងការងារក្រៅផ្ទះបានប្រាក់កម្រៃ តើការងារទាំងពីរនេះមានតម្លៃដូចគ្នាឬខុសគ្នា ? ហេតុអ្វី ?

៣.  តើស្រ្តីប្រកបអាជីវកម្មផ្លូវភេទនិងជួញដូរផ្លូវភេទខុសច្បាប់ដែរឬទេ ?

៤. តើរដ្ឋធម្មនុញ្ញបានចែងដូចម្តេចអំពីការការងារមេផ្ទះ ? ចូរឱ្យឧទាហរណ៍បញ្ជាក់ ។

៥. តើ ”យេនឌ័រ” ជាអ្វី ? ចូរឱ្យឧទាហរណ៍បញ្ជាក់ ។ ហេតុអ្វីបានជារាជរដ្ឋាភិបាលយកចិត្តទុកដាក់លើកកម្ពស់បញ្ហា ”យេនឌ័រ”  នៅកម្ពុជា ?

ចម្លើយ

១. សង្គមនិងរដ្ឋមានកាតព្វកិច្ចការពារមិនឱ្យមានការកេងប្រវ័ញ្ចគ្រប់វ័យគ្រប់បែបលើស្រ្តីភេទតាមគ្រប់មធ្យោបាយ ។

២. ទោះការងារក្នុងផ្ទះ (មេផ្ទះ) មិនបានប្រាក់កម្រៃ និងការងារក្រៅផ្ទះបានប្រាក់កម្រៃក្តី ក៏សុទ្ធតែមានតម្លៃដូចគ្នា ។ ព្រោះការងារទាំងនោះសុទ្ធតែប្រើកម្លាំងដូចគ្នា ។ ព្រោះការងារទាំងនោះសុទ្ធតែប្រើកម្លាំងដូចគ្នា (កម្លាំងកាយឬប្រាជ្ញា) គឺមានការនឿយហត់ដូចគ្នា ។ ដូចនេះ យើងមិនត្រូវប្រកាន់គ្នាឡើយ ។

៣. ស្រ្តីប្រកបអាជីវកម្មផ្លូវភេទជួញដូរផ្លូវភេទគឺជាទង្វើខុសច្បាប់និងបន្ទាបបន្ថោកប្រពៃណីជាតិរបស់ខ្លួន ។

• មាត្រា ៤៦ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញបានចែងថាអំពើលក់ដូរមនុស្សអំពើធ្វើអាជីវកម្មផ្នែកបេស្យាកម្មនិងអំពើអាសអាកាសដែលប៉ះពាល់ដល់សេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់នារីត្រូវហាមឃាត់ ។

៤. បើប្រពន្ធនៅធ្វើកិច្ចការផ្ទះដូចជាមើលថែទាំកូនដាំស្លឯប្តីទៅធ្វើការរកស៊ីនៅខាងក្រៅផ្ទះប្រាក់កម្រៃដែលបានមកត្រូវចែកគ្នាស្មើ ។ ដោយសារហេតុនេះទើបនៅក្នុងអាពាហ៍ពិពាហ៍ស្តីពីការលែងលះបានចែងថាទ្រព្យសម្បត្តិសហព័ទ្ធត្រូវបែងចែកស្មើគ្នា ។ មាត្រា ៣៦ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញបានចែងថាការងារមេផ្ទះមានតម្លៃស្មើគ្នានឹងកម្រៃដែលបានមកពីការងារធ្វើនៅក្រៅផ្ទះ ។

៥. យេនឌ័រ គឺជាគោលគំនិតផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចសង្គមក្នុងការវិភាគ លើតួនាទីទំនួលខុសត្រូវឧបសគ្គឱកាសនិងតម្រូវការរបស់បុរស និងស្រ្តី នៅគ្រប់បរិបទ(វិស័យមជ្ឈដ្ឋាន)ទាំងអស់ ។ ឧទាហរណ៍ ស្ត្រី និងបុរស អាចធ្វើជាគ្រូបង្រៀន វិស្វករ កម្មករ ។  ស្រ្តីបុរស អាចមើលថែកូន និងមនុស្សចាស់ ។ បានជារាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាយកចិត្តទុកដាក់លើកកម្ពស់ ”យេនឌ័រ” ព្រោះ

• ដើម្បីសមភាពរវាងបុរស និងស្រ្តី
• ស្រ្តីនាពេលបច្ចុប្បន្នមានសិទ្ធិ កាតព្វកិច្ច និងចូលរួមក្នុងកិច្ចការនយោបាយដូចបុរសដែរ (ស្រ្តីជាឆ្អឹងខ្នងរបស់ប្រទេសជាតិជាកោសិកានៃសង្គម)
• ដើម្បីបំបាត់អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ
• ដើម្បីបំបាត់រាល់ការររើសអើងលើស្រ្តីភេទ ។